Utrzymana została negatywna perspektywa. Obniżenie ratingu kredytowego Idea Banku związane jest głównie z gwałtownym osłabieniem jego pozycji kapitałowej, skutkującym spadkiem współczynników wypłacalności do krytycznie niskich poziomów.
Konieczne pilne dokapitalizowanie
EuroRating wskazuje, że po stopniowych spadkach wartości kapitału własnego banku, jakie następowały po kolejnych sprawozdaniach finansowych za trzy pierwsze kwartały 2018 r., w sprawozdaniu rocznym za cały 2018 r. dokonano bardzo wysokich odpisów aktualizujących wartość aktywów, w wyniku czego kapitał własny Idea Banku na poziomie skonsolidowanym spadł aż o 85 proc. w stosunku do stanu z końca III kwartału 2018 roku i wyniósł zaledwie 273 mln zł (wobec ponad 2,5 mld zł przed rokiem). Na poziomie jednostkowym łączny współczynnik kapitałowy TCR obniżył się do 4,11 proc., a współczynniki Tier 1 i Core Tier 1 wyniosły 2,7 proc. Jeszcze gorzej sytuacja pod względem adekwatności kapitałowej przedstawia się na poziomie skonsolidowanym. TCR spadł do zaledwie 2,74 proc. (wobec wymaganego poziomu 12,88 proc.), a współczynnik Tier 1 wyniósł 1,35 proc. (wobec wymaganych 10,88 proc.). Niedobór funduszy własnych wynosi ok. 1 mld zł na poziomie jednostkowym i 1,2 mld zł na poziomie skonsolidowanym.
EuroRating zwraca również uwagę na wykazane przez bank słabe wyniki finansowe z działalności operacyjnej. W IV kwartale 2018 roku wpływ na to miał kryzys płynnościowy, jaki nastąpił w Idea Banku na skutek wybuchu tzw. afery taśmowej KNF. Aby utrzymać płynność bank musiał znacznie podwyższyć oprocentowanie depozytów oraz zaciągnąć kredyt refinansowy w NBP.
Wprawdzie kryzys płynnościowy został na początku tego roku (przynajmniej tymczasowo) zażegnany, to według agencji bardzo dużym problemem pozostaje nadal krytyczna sytuacja kapitałowa banku. EuroRating ocenia, że bez dużego i szybkiego dokapitalizowania zdolność banku do kontynuacji działalności w średnim terminie może być poważnie zagrożona. Agencja bierze pod uwagę fakt, że od kilku miesięcy prowadzone są prace mające na celu połączenie Idea Banku z Getin Noble Bankiem oraz znalezienie dla tych banków (osobno lub po połączeniu) nowych inwestorów, którzy mieliby podwyższyć kapitał banków. EuroRating zaznacza jednak, że samo połączenie obu banków nie rozwiąże ich podstawowego problemu, jakim jest obecnie niedobór kapitałów. Ewentualne znalezienie nowego inwestora jest natomiast nadal obarczone dużą dozą niepewności.
Groźba resolution?
W kontekście bardzo złej sytuacji kapitałowej Idea Banku i krytycznie niskich współczynników kapitałowych agencja zwraca uwagę na fakt, że bank musiał zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny o „spełnieniu przesłanek zagrożenia upadłością z przyczyn regulacyjnych". Zarząd Idea Banku w sprawozdaniu z działalności spółki za 2018 rok ocenił, że „można racjonalnie zakładać, że nie zostaną w stosunku do banku podjęte kroki administracyjne zmierzające do uchylenia zezwolenia na działalność, czy też przymusowej restrukturyzacji w formie uniemożliwiającej kontynuację działalności w ciągu kolejnych 12 m-cy od dnia bilansowego", to EuroRating ocenia, że bez szybkiego pozyskania dla banku nowego inwestora i przeprowadzenia w najbliższym czasie dużego dokapitalizowania, istotnie wzrośnie prawdopodobieństwo objęcia banku formalnym nadzorem regulacyjnym lub przymusowym programem ratunkowym albo likwidacyjnym. Zgodnie z metodologią stosowaną przez agencję ratingową EuroRating każde z tych zdarzeń spełniałoby przy tym kryteria zdarzenia typu "default".