Analiza płynności finansowej

Jednym z najistotniejszych kryteriów oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa jest ocena jego płynności finansowej. Płynność to zdolność przedsiębiorstwa do terminowego pokrywania bieżących zobowiązań, czyli o okresie spłaty poniżej 12 miesięcy.

Podstawowym źródłem pokrycia zobowiązań jest majątek obrotowy - aktywa o najwyższej płynności. Płynność finansowa może być oceniana za pomocą narzędzi, jakimi są odpowiednie wskaźniki.

Wskaźnik bieżącej Aktywa obrotowe

płynności = Zobowiązania

krótkoterminowe

Wskaźnik bieżącej płynności (Current Ratio, wskaźnik płynności III stopnia) jest jednym z najbardziej znanych i powszechnie stosowanych. Określa stopień pokrycia zobowiązań bieżących aktywami obrotowymi. Wartość wskaźnika powinna oscylować pomiędzy 1 a 2, gdyż część majątku obrotowego jest niepłynna lub ma niską płynność (np. zapasy). Jednak właściwy poziom CR jest uzależniony od branży, w której działa przedsiębiorstwo, np. w branży handlu detalicznego obserwuje się bardzo niskie wartości, nawet poniżej 1,0. W spółce ComArch (branża informatyczna) wskaźnik CR utrzymywał się w tendencji wzrostowej, co świadczy o lepszej wiarygodności finansowej i braku problemów z terminowym regulowaniem zobowiązań.

Aktywa obrotowe

Wskaźnik - zapasy

szybki = Zobowiązania

krótkoterminowe

Wskaźnik szybki (Quick Ratio, płynności II stopnia) różni się od poprzedniego pomniejszeniem licznika o element najmniej płynny, czyli o zapasy. Dla przedsiębiorstw produkcyjnych teoretyczna optymalna wielkość wskaźnika wynosi około 1,0, a nawet nieco powyżej 1,0. Jednak, podobnie jak w poprzednim przypadku, wielkość ta jest silnie uzależniona od branży. Dla przedsiębiorstwa handlowego może osiągać niższe wartości od podmiotów stricte produkcyjnych. Nasza przykładowa spółka - ComArch ma umiarkowany poziom zapasów, ponieważ po ich wyeliminowaniu wartości wskaźnika QR osiągnęły przybliżony poziom do poziomu wskaźnika bieżącej płynności.

Środki pieniężne +

papiery wartościowe

Wskaźnik przeznaczone do obrotu

natychmiastowy = Zobowiązania

krótkoterminowe

Wskaźnik natychmiastowy (Cash to Current Liabilities Ratio, wskaźnik płynności I stopnia), pełni pomocniczą rolę w stosunku do poprzednich wskaźników. Określa, w jakiej części zobowiązania krótkoterminowe są pokryte aktywami najbardziej płynnymi. Jednak wskaźnik ten ma poważną wadę. Środki pieniężne charakteryzują się bardzo dużą zmiennością, dlatego jego wartość może również ulegać gwałtownym zmianom. Z tych powodów również trudno określić jednoznaczną optymalną wartość tego wskaźnika. Mogą się pojawić nawet bardzo nietypowe wielkości, np. poniżej 1% lub nawet powyżej 500%. Niemniej jednak z reguły wskaźniki bardzo niskie mają przedsiębiorstwa, w których nastąpiła utrata bieżącej płynności.

Wskaźniki płynności finansowej nie mogą być oceniane jak wskaźniki rentowności wedle reguły "im wyższe wartości, tym lepiej", ponieważ nadpłynność finansowa również nie jest dobra. Oznacza ona nieefektywne wykorzystanie własnych kapitałów, co niekorzystnie wpływa na rentowność przedsiębiorstwa.