Rynkowa manipulacja czy działanie zgodne z prawem

Kiedy mamy do czynienia z manipulacją na rynku, a kiedy jedynie z zestawieniem przypadkowych wydarzeń? Odpowiedź nie jest łatwa, ale konieczna. Dobrze więc, że "dziwnymi historiami" na GPW zainteresowało się między innymi Centralne Biuro Śledcze

Publikacja: 15.09.2006 09:24

W końcu sierpnia w jednym z programów telewizyjnych padło pytanie o to, czy na naszym rynku działają "spółdzielnie" manipulujące kursami akcji niektórych spółek. Pojawienie się tego problemu było wynikiem krótkiego podsumowania nietypowych zachowań firm debiutujących bądź już notowanych na warszawskiej giełdzie. Prasa opisywała zdziwienie prezesa NKT Cables spoglądającego na 100--procentowy wzrost kursu spółki. Podobne zaskoczenie wyraził szef debiutującego One-2--One, gdy na otwarciu akcjami spółki handlowano po cenie o 160 proc. wyższej niż ta z oferty publicznej, żeby dzień zakończyć "jedynie" 60-proc. wzrostem.

Reagujmy typowo

Redaktor wspomnianego programu zapytał, w jaki sposób jakieś zachowanie na rynku giełdowym zakwalifikować jako manipulację. Jak poznać, że z manipulacją mamy do czynienia? Odpowiedzmy pytaniem na to pytanie: A po co się nad tym zastanawiać?

Moim zdaniem, powinniśmy reagować na nietypowe zachowania rynku tak jak dotychczas. Spójrzmy na tę kwestię oczami fundamentalisty i technika. Spółka rośnie, chociaż nie ma najmniejszych powodów, by tak się działo, więc nie biorę w tym udziału lub upłynniam walory. Notowania spółki spadają - mam dobrą spółkę, nie martwi mnie to (to tylko wahnięcie w trendzie). Gorzej, jeśli następnego dnia dowiemy się, że jednak są powody fundamentalne. Insiding jest niestety ciągle zauważalną cechą naszego rynku. Ale na to też nic nie poradzimy. Tutaj pomaga podejście techniczne. Zgodnie z wybraną giełdową strategią gry odpowiednio reagujemy na wzrost lub spadek kursu. Jak jest z naszą umiejętnością rozpoznawania "prawdziwych" bądź "fałszywych" ruchów? Najlepiej widzimy to w dołkach i szczytach giełdowej koniunktury.

Na tropie dziwnych zachowań kursów

Ocena, a tym bardziej udowodnienie konkretnym osobom, że dopuściły się manipulacji na rynku, nie jest proste. Świadczy o tym chociażby zainteresowanie problemami związanymi z giełdą, jakie w ostatnim czasie można zauważyć ze strony pracowników Centralnego Biura Śledczego. Jestem przekonany, że pracy nie zabraknie ani komisji nadzoru, ani prokuraturze, ani CBŚ.

"Kłopoty" z wezwaniem

trzeba wyjaśnić

O tym, że uznanie sytuacji jako manipulację nie jest łatwe, może pokazać poniższy przykład.

4 sierpnia tego roku Polnord przed sesją podał w komunikacie, że Prokom Investments i Polnord zawarły umowę. W ramach tego porozumienia Prokom Investments chciał zwiększyć udział w Polnordzie do ponad 50 proc. W tym celu, jak podano w komunikacie, do 30 sierpnia miał ogłosić wezwanie do sprzedaży akcji Polnordu. Cena w wezwaniu, zgodnie z obowiązującym prawem, miała być średnią ceny rynkowej z okresu sześciu miesięcy poprzedzających jego ogłoszenie. Wtedy średnia była ponad poziomem 31zł. W ciągu 2 dni kurs wzrósł z 21,5 zł nawet do 29,1 zł, na ogromnym wolumenie. Następnie nastąpiła gwałtowna sprzedaż akcji. Na kolejnych sesjach kurs systematycznie spadał, zbliżając się do 25 zł. Nawiasem mówiąc, wezwanie nie będzie na wszystkie akcje, dlatego trudno zrozumieć takie szaleńcze kupno papierów spółki na tych poziomach.

Następnie 23 sierpnia firma poinformowała, że zaistniały "wątpliwości co do sposobu ustalania ceny". W związku z tym termin ogłoszenia wezwania zostanie przesunięty. Nastąpi ono "nie później niż do 30 września 2006 roku". Co zmienia przesunięcie operacji o miesiąc? Sporo, średnia wezwania z sierpnia bowiem objęłaby kurs z marca, tj. sprzed przyznania praw poboru. Te zaś obniżyły kurs, na podstawie którego liczy się cenę wezwania. Kurs spadł o ponad 40 proc.

Proszę zatem odpowiedzialne osoby, zajmujące się nadzorem nad rynkiem kapitałowym, aby oceniły, czy przypadkiem ktoś nie wprowadził inwestorów w błąd i naraził na straty. Cena wezwania zapewne ułatwi odpowiedź na to i inne pytania (do sprawy na pewno wrócimy).100 procent nieuzasadnionego wzrostu kursu akcji spółki musi budzić

zdziwienie

Bieżące działania

Stowarzyszenia

WWW.FORUM.SII.ORG.PL

Pod tym adresem można znaleźć m.in.:

oceny spółek z rynku pierwotnego IPO;

materiały edukacyjne Akademii Tworzenia Kapitału; materiały pokonferencyjne

WallStreet 2006; strategie rynkowe futures Azymut.

AKADEMIA TWORZENIA KAPITAŁU

Waluty, towary i akcje w objęciach instrumentów pochodnych. Czwarta edycja projektu edukacyjnego odbędzie się na przełomie września i października w Poznaniu, Gdańsku, Krakowie, Wrocławiu i Warszawie. Szczegóły na www.sii.org.pl/atk4.php

WYNIKI KWARTALNE SPÓŁEK

Pierwszy w Polsce ranking wyników kwartalnych spółek giełdowych sporządza analityk SII. O tym, dlaczego listę zielonej piątki otwiera Hutmen, a czerwoną piątkę ComputerLand, piszemy w dziale "Opinie o IPO" na stronie: www.forum.sii.org.pl

DZIE¡ DEBIUTANTÓW

Zapraszamy 20 września od godz. 11

do Sali Notowań GPW w Warszawie na prezentacje spółek: Monnari Trade, NFI Empik Media & Fashion, Korona. W trakcie projektu odbędzie się również wykład "Jak oceniać oferty pierwotne". Więcej na www.sii.org.pl/ipo3.php

OPTIMUS

Informacje dla poszkodowanych akcjonariuszy. Każdy zainteresowany może sprawdzić, co robić po decyzji KPWiG o wycofaniu spółki z giełdowego obrotu na stronie www.sii.org.pl/optimus_wycofanie.php

[email protected]

Gospodarka
Donald Tusk o umowie z Mercosurem: Sprzeciwiamy się. UE reaguje
Gospodarka
Embarga i sankcje w osiąganiu celów politycznych
Gospodarka
Polska-Austria: Biało-Czerwoni grają o pierwsze punkty na Euro 2024
Gospodarka
Duże obroty na GPW podczas gwałtownych spadków dowodzą dojrzałości rynku
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay
Gospodarka
Sztuczna inteligencja nie ma dziś potencjału rewolucyjnego
Gospodarka
Ludwik Sobolewski rusza z funduszem odbudowy Ukrainy