Piątkowa podwyżka stóp Banku Rosji jest pierwszą w tym roku, ale zarazem szóstą w cyklu zacieśniania polityki pieniężne rozpoczętym w sierpniu 2023 r. Tuż przed rozpoczęciem tej serii podwyżek, główna stopa procentowa wynosiła 7,5 proc. Wcześniej, w lutym 2022 r. doszła ona do 20 proc. (co pomogło ustabilizować walutę po rozpoczęciu inwazji na Ukrainę), po czym była ona stopniowo obniżana.
Bank Rosji podwyższa stopy, gdyż próbuje w ten sposób okiełznać inflację. W czerwcu przyspieszała ona już przez szósty miesiąc z rzędu i wyniosła 8,6 proc. Była ponad dwa razy wyzsza od celu. Jednocześnie gospodarka rosyjska jest mocno pobudzona poprzez wydatki na cele wojenne. Stopa bezrobocia utrzymuje się w okolicach 2,5 proc. i jest najniższa od wielu lat.
- Uporczywa presja cenowa zmusiła Bank Rosji do porzucenia wcześniejszych planów, by w drugim półroczu zacząć obniżki stóp i wymusiła dodatkowe zacieśnienie polityki. Ostatnio wycofano się także z programu dopłat do kredytów hipotecznych, w którym o połowę obniżano ich oprocentowanie. Przy niestabilnych, dwucyfrowych i podnoszących się oczekiwaniach inflacyjnych władze monetarne nie mogą patrzeć przez palce na konsekwencje czynników znajdujących się poza ich kontrolą. Wśród nich wymienić można sprzeczny z wzorcem sezonowym ostry skok cen żywności po wiosennych przymrozkach. Proinflacyjnie oddziałuje też wzrost kosztów międzynarodowych transakcji płatniczych, będący pokłosiem międzynarodowych sankcji, oraz spadek mocy przetwórczych systemu rafinerii, który stanowi cel ataków ukraińskich dronów — twierdzi Bartosz Sawicki, analityk Cinkciarz.pl.
- Podtrzymujemy naszą prognozę mówiącą, że rosyjski bank centralny utrzyma stopy procentowe bez zmian do końca roku. Jednakże sytuacja na rynku pracy oraz duże wydatki wojskowego wspierające aktywność gospodarczą sprawiają, że jest ryzyko przyspieszenia inflacji oraz wyższych stóp — wskazuje Nicholas Farr, ekonomista firmy badawczej Capital Economics.
Jak wysokie są stopy procentowe w Rosji na tle innych państw regionu?
Spośród państw szeroko zaliczanych do naszego regionu, wyższą główną stopę procentową niż Rosja, posiada jedynie Turcja. Jest tam ona na poziomie 50 proc. Niższą stopę niż Rosja posiadają natomiast m.in.: Ukraina (13 proc.), Białoruś (9,5 proc.), Węgry i Rumunia (po 6,75 proc.). Te dwa ostatnie kraje mają najwyższe główne stopy procentowe w Unii Europejskiej.
