Definicja budynku nadal sporna

Proponowany podatek od budowli spędza sen z powiek energetyki. Obawy dotyczące większego opodatkowania instalacji OZE zostały rozwiane. Te dotyczące sieci nadal pozostają.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej został w połowie października przyjęty przez rząd. Celem Ministerstwa Finansów jako wnioskodawcy jest – informuje nas resort – uniezależnienie przepisów podatkowych od prawa budowlanego, aby wyeliminować wątpliwości interpretacyjne przez doprecyzowanie obowiązujących przepisów. Z natury rzeczy techniczny, doprecyzowujący projekt mógł nieść ze sobą konsekwencje finansowe dla całej energetyki.

Obawy branży

Branża energetyczna obawiała się, że proponowane w projekcie nowe definicje budowli i całości techniczno-użytkowej otwierają drogę do bezprecedensowego obciążenia podatkiem od nieruchomości nie tylko części budowlanych instalacji OZE, takich jak wiatraki czy fotowoltaika, ale również wbrew dotychczasowej praktyce urządzeń produkujących energię, czyli wirnika czy modułów fotowoltaicznych. W toku konsultacji, konferencji uzgodnieniowych we wrześniu Ministerstwo Finansów wycofało się z części rozwiązań z korzyścią dla energetyki.

Parkiet

Przedmiotem sporu między resortem a spółkami energetycznymi był załącznik nr 4 do projektu ustawy, zawierający wykaz obiektów (budowli) podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Wymieniono tam takie elementy, które będą ujęte nową definicją prawa budowlanego jak wodociąg, gazociąg, ciepłociąg oraz inny rurociąg, trakcja elektroenergetyczna, linia elektroenergetyczna. – Projektowane przepisy spowodują objęcie zakresem opodatkowania urządzeń elektroenergetycznych także i tych dotychczas nieobjętych tym opodatkowaniem, a w konsekwencji znaczący wzrost zakresu opodatkowania zarówno w obszarze sieci dystrybucyjnych, jak i sieci przesyłowych, a także w wielu innych gałęziach przemysłu produkcyjnego, wytwarzania energii elektrycznej i dystrybucji gazu – podkreślało w lipcu 2024 r. Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej, skupiające spółki energetyczne zajmujące się przesyłem energii.

Z analizy dotychczasowych wartości podatku od nieruchomości płaconego przez pięciu największych operatorów sieci dystrybucyjnych w Polsce, związanego z opodatkowaniem linii elektroenergetycznych oraz prognozowanych kosztów opodatkowania sieci elektroenergetycznej na podstawie projektu, wynikał wzrost opodatkowania o 426,2 mln zł. Spowodowałoby to średni wzrost stawek dystrybucyjnych o ok. 1 proc. Teraz jednak po zmianach zapisów to samo stowarzyszenie już nie wypowiada się na temat tego projektu, czekając na zakończenie prac legislacyjnych w Sejmie. Kontrowersyjny zapis we wspominanym załączniku jednak nadal pozostał. O stanowisko zapytaliśmy Ministerstwo Finansów, zarówno w kontekście obaw dotyczących opodatkowania wszystkich elementów instalacji OZE, jak i linii wysokiego napięcia.

Bez większego podaktu od OZE. A od sieci?

W lipcu pojawiły się także obawy, że nowe prawo będzie oznaczało opodatkowanie nie tylko dużych farm fotowoltaicznych, ale także tych małych, prosumenckich. Ministerstwo Finansów zdementowało te informacje. Zapytaliśmy wówczas resort finansów, czy projekt będzie obejmował konsekwencjami prawnymi także prosumentów (instalacje o mocy do 50 kW). – Projekt nie przewiduje rozwiązań adresowanych do prosumentów – precyzował resort.

Już po przyjęciu projektu przez Radę Ministrów w październiku, jeszcze raz skierowaliśmy pytania do resortu, ale już w kwestii dużych instalacji OZE oraz linii przesyłowych. Pojawiły się bowiem obawy, że na mocy nowego prawa, wszystkie elementy np. wiatraka będą na nowo opodatkowane, łącznie z najbardziej kapitałochłonnymi elementami takimi jak turbina.

Resort finansów, w odpowiedzi na nasze pytania, podkreśla, że zgodnie z przyjętym 14 października 2024 r. przez Radę Ministrów projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej elektrownie wiatrowe i elektrownie fotowoltaiczne będą opodatkowane wyłącznie w zakresie ich części budowlanych. Przykładowo: fundamenty, konstrukcje wsporcze oraz słupy. – Proponowane przepisy nie przewidują opodatkowania wyżej wymienionych obiektów w całości, tj. łącznie z urządzeniami technicznymi składającymi się na te obiekty, czyli np. całej elektrowni wiatrowej łącznie z turbiną – podkreśla resort finansów, ucinając w ten sposób różne interpretacje prawnicze w tej kwestii.

Jak podkreślono w odpowiedzi na pytania naszej redakcji, w myśl proponowanych przepisów urządzeniem budowlanym jest przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, oraz inne urządzenie techniczne bezpośrednio związane z budowlą i niezbędne do jej użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. – Części techniczne wyżej wymienionych obiektów nie mogą być kwalifikowane jako urządzenia budowlane związane z takimi obiektami, stanowią bowiem ich część składową – podkreślono.

Jeśli chodzi o sieci elektroenergetyczne już tak klarowanych odpowiedzi nie dostaliśmy. – Zgodnie z proponowanymi przepisami „sieć elektroenergetyczna” nie stanowi odrębnego przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Obiekty stanowiące elementy tej sieci będą na potrzeby podatku od nieruchomości kwalifikowane jako budowle, jeżeli zostały wskazane w projektowanej definicji budowli – czytamy w odpowiedzi na nasze pytania. Sięgnęliśmy więc do dokumentów, które zostały przyjęte przez Radę Ministrów i skierowane dalej do Sejmu. Tam nadal występują pod pkt 13 kontrowersyjne wcześniej dla branży wskazania. W wykazie obiektów podlegających kwalifikowaniu jako budowle nadal mowa jest o takich obiektach jak linia elektroenergetyczna. Jak na przepisy zapatrują się spółki energetyczne? Wszystkie czekają i nie komentują sprawy. Jedynie Tauron zadeklarował, że poza analizą projektu, będzie aktywnym graczem w konsultacjach dokumentu na kolejnych etapach poprzedzających przyjęcie ustawy przez Sejm. Ten ma już numer druku prac sejmowych, które niedługo ruszą.