Orlen chce Nowej Chemii zamiast Olefin III

Sztandarowa inwestycja byłego zarządu Orlenu została zatrzymana. Powodem jest brak rentowności. Na bazie tego, co już powstało, będzie realizowane przedsięwzięcie o nazwie Nowa Chemia. Ma być zyskowne. Nowy zakład ruszy najwcześniej w 2030 r.

Wstrzymanie inwestycji w Olefiny III i podane w związku z tym informacje miały istotny wpływ na przecenę akcji Orlenu podczas środowej sesji. Po godz. 16 ich kurs spadał o ponad 5 proc., do 50,40 zł. Była to zdecydowanie największa zniżka spośród spółek zaliczanych do indeksu WIG20.

Orlen podjął decyzję o zatrzymaniu inwestycji dotyczącej budowy kompleksu petrochemicznego Olefiny III w Płocku w dotychczasowym zakresie. Powodem jest brak rentowności. To z kolei konsekwencja nieuwzględnienia w dotychczasowych założeniach wszystkich potrzebnych elementów infrastruktury niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania nowego zakładu przez poprzedni zarząd, na czele którego stał Daniel Obajtek, obecny europoseł PiS. Ponadto nie doszacowano czasu potrzebnego na realizację przedsięwzięcia i kosztów jego finansowania oraz koniecznych do poniesienia łącznych nakładów inwestycyjnych. Te ostatnie wzrosły do 45–51 mld zł. Z tej kwoty do końca września wydatkowano 12,6 mld zł.

Orlen dąży do ograniczenia negatywnych skutków inwestycji w Olefiny III

Orlen całkowicie nie rezygnuje ze swojej flagowej inwestycji. – W sensie projektowym będzie to nowe zadanie. W sensie fizycznym będziemy starali się, aby było ono w jak największym stopniu oparte na tym, co już zostało zrobione i co jest do zrobienia oraz zostało już zakontraktowane – mówi Ireneusz Fąfara, prezes Orlenu.

Tym samym w dalszym ciągu będzie realizowana podstawowa część inwestycji dotycząca produkcji olefin. Zdecydowano m.in., że docelowe moce wytwórcze etylenu wyniosą 740 ton rocznie. Jednocześnie ograniczony zostanie zakres inwestycji o te elementy, które koncern uważa za zbędne i nieopłacalne. W efekcie część trwających przetargów zostanie przerwana. Inne będą przedmiotem negocjacji z wykonawcami.

Orlen, dążąc do ograniczenia negatywnych skutków ekonomicznych inwestycji w Olefiny III, wykorzysta powstałą infrastrukturę jako bazę do realizacji projektu, który nazwał Nowa Chemia. Gdy powstanie, zastąpi wysłużone instalacje działające obecnie w ramach Olefin II. Oddanie do eksploatacji nowego zakładu zaplanowano nie wcześniej niż w 2030 r. Z kolei według aktualnie posiadanych przez zarząd analiz zoptymalizowane nakłady inwestycyjne zdefiniowanego na nowo projektu szacowane są na około 34 mld zł z uwzględnieniem około 6 mld zł kosztów finansowania. Orlen ocenia, że w zależności od poziomu wykorzystania mocy wytwórczych nowy zakład będzie osiągał zysk EBITDA w przedziale 550–800 mln zł rocznie.

GG Parkiet

Oprócz rozmów z obecnymi i potencjalnymi wykonawcami Orlen prowadził będzie także uzgodnienia z partnerami handlowymi związanymi z projektem. Fąfara poinformował, że poprzedni zarząd umowy na odbiór niektórych produktów mających powstawać w nowym zakładzie zawarł z Synthosem i PCC Rokita. Ponadto z pierwszą z tych spółek zawarł umowy dotyczące dzierżawy części terenu, na którym powstawały Olefiny III, i przekazującą jej budowę instalacji butadienowej (jeden ze składowych elementów flagowej inwestycji). Tym sposobem firma Michała Sołowowa stała się ważnym uczestnikiem wielomiliardowego przedsięwzięcia. Ponadto, w przeciwieństwie do Orlenu, zabezpieczyła się przed licznymi zagrożeniami związanymi z realizacją Olefin III.

Obecny prezes Orlenu negatywnie ocenia umowy podpisane przez poprzedników z Synthosem. – Ja nigdy nie zarekomendowałbym takiej decyzji zarządowi, czyli wpuszczenia innej firmy do zrobienia czegoś, co my umiemy robić, potrafimy robić i robimy. To była zła, horrendalnie zła decyzja – stwierdził Fąfara. Zarząd Orlenu zobowiązał się do 30 września przyszłego roku do sporządzenia i publikacji budżetu nowego projektu oraz jego nowego harmonogramu rzeczowo-finansowego w zoptymalizowanym zakresie wraz z niezbędną infrastrukturą.

Orlen nie wyklucza wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym

Orlen wyliczył, że zatrzymanie projektu Olefiny III uchroni go przed stratą około 15 mld zł. Zaoszczędzone pieniądze mają być przeznaczone na projekty trwale zwiększające konkurencyjność koncernu i polskiej gospodarki. Ponadto o nieprawidłowościach, związanych z procesem inwestycyjnym, zawiadomiono prokuraturę. Niezależnie od tego Orlen nie wyklucza wystąpienia wobec byłych członków zarządu z roszczeniem odszkodowawczym. Przypomina, że pozwala na to przyjęta w ostatnich dniach uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy.

Do najnowszej decyzji dotyczącej Olefin III odniósł się były prezes. „Jej zatrzymanie to zatrzymanie całej gałęzi petrochemii, w którą inwestuje wiele krajów, między innymi Stany Zjednoczone, Arabia Saudyjska, Belgia, Niemcy. Czyżby obecny Zarząd koncernu oddawał pole Niemcom w tym zakresie?” – napisał Obajtek na platformie X. Dodał, że jakaś forma kontynuacji Olefin III to PR-owa zagrywka, żeby przekreślić wszystko, co związane z byłym zarządem firmy.

Orlen o największym w swojej historii przedsięwzięciu w biznesie petrochemicznym hucznie informował w czerwcu 2018 r. Jego wartość szacowano wówczas na około 8,3 mld zł. W ramach przyjętego tzw. programu rozwoju petrochemii do 2023 r. planowano zrealizować łącznie cztery nowe inwestycje, w tym kompleks Olefin. W maju 2021 r., gdy poinformowano o rozpoczęciu projektu Olefiny III, podawano już, że uruchomienie produkcji nastąpi na początku 2025 r., a koszt całego przedsięwzięcia wyniesie 13,5 mld zł. Dwa lata później wartość wydatków określono na nowo, na około 25 mld zł, a termin zakończenia inwestycji na I połowę 2027 r.

Z kolei miesiąc temu Orlen podał, że inwestycja w Olefiny III nie będzie realizowana w planowanym kształcie, gdyż jest nierentowna. Jej koszty oszacowane przez zewnętrznych doradców (firmy E&Y i Bain Company) dla scenariusza realizacji w pierwotnie planowanym zakresie i skali wyniosłyby około 45–51 mld zł. Uwzględniono w nich wydatki na niezbędną infrastrukturę oraz uwarunkowania kontraktowe, makroekonomiczne i prognozy rynkowe. Co więcej, zakończenie wszystkich prac możliwe byłoby nie wcześniej niż na początku 2030 r. W efekcie zdecydowano wówczas o dalszych pracach w kierunku optymalizacji lub wstrzymania projektu.