Rynek bakalii czeka konsolidacja

Na rynku firm, które handlują bakaliami, rozpoczęła się konsolidacja. Mogą powstać dwie duże grupy oparte na spółkach Atlanta Poland i Uno Fresco Tradex.

Wartość detalicznego rynku bakalii w Polsce jest szacowana na 500 mln zł (w cenach sprzedaży). Rocznie rośnie o około 5-6%. Choć nie jest to wzrost skokowy, to jednak perspektywy są obiecujące. Spożycie bakalii w Polsce to obecnie ok. 0,5 kg na osobę, podczas gdy w Niemczech 1,4 kg, a w Wielkiej Brytanii 1,5 kg. Na razie bakalie to w większości luksusowy produkt. Ich konsumpcja będzie rosła w miarę wzrostu zamożności Polaków. Ruchy cen są wywoływane głównie zmianami kosztu surowców oraz wahaniami kursów walutowych, gdyż większość bakalii pochodzi z importu.

Rynek rozdrobniony

Atrakcyjność polskiego rynku bakalii to powód jego dość dużego zróżnicowania. Pod koniec ubiegłego roku rynek był podzielony między kilku graczy o zbliżonym udziale: Kresto, Ziołopex, Makar, Felix, Bakal Center, Bakal Nuss, Bona, i największy na rynku Uno Fresco Tradex. Blisko jedną czwartą rynku zajmowały marki własne największych sieci handlowych, a ok. 1/5 - mali regionalni dostawcy. Obecnie następują procesy konsolidacji, zapoczątkowane przez ogłoszoną w połowie 2005 roku fuzję giełdowej Atlanty Poland i Uno Fresco Tradex.

Historia bez happy endu

Pod koniec sierpnia firmy podpisały list intencyjny w sprawie przejęcia Uno Fresco Tradex przez zajmującą się hurtowym handlem bakaliami Atlantę Poland. Fuzja firm, działających na różnych rynkach, miała przynieść wiele efektów synergii. Jednym z ważniejszych celów połączenia była planowana ekspansja nowego podmiotu za granicą. W grę wchodził kierunek wschodni. Obydwie firmy planowały też zdecydowanie zwiększyć sprzedaż do krajów Europy Zachodniej. Na polskim rynku bakalii firma miałaby pozycję giganta, z rocznymi przychodami ok. 300 mln zł. Do fuzji jednak nie doszło. W połowie listopada Atlanta poinformowała, że nie połączy się z Uno Fresco Tradex. Nie oznaczało to rezygnacji z planów akwizycji, a jedynie zmianę partnera. Spółka poinformowała, że przejmie 100% udziałów drugiego po UFT detalisty - Bakal Center. Dariusz Mazur, prezes Atlanty, wyjaśniał, że przejęcie Bakal Center jest tańszą i prostszą operacją.

Drugie podejście Atlanty

Atlanta i Bakal Center podpisały umowę warunkową. Finalizacja transakcji jest planowana na I połowę tego roku. Atlanta zapewni Bakal Center zaopatrzenie. Wykorzysta też kanały dystrybucyjne i marki do sprzedaży produktów, które nie znajdują się w asortymencie przejmowanej spółki. Działający od 16 lat Bakal Center również zaczynał od hurtu, a w 1995 r. rozpoczął dostawy do pierwszych sieci handlowych. Teraz rozprowadza bakalie nie tylko pod własną marką Bakal Country, ale także pod markami klientów. Atlanta liczy, że po zamknięciu transakcji jej przychody sięgną 200 mln zł rocznie. Bakal Center miał w 2005 r. zarobić netto 1 mln zł, przy obrotach 50 mln zł. W tym roku może to być odpowiednio 3 mln i 60 mln zł. Atlanta (po trzech kwartałach 2005 r.) zarobiła 3,6 mln zł netto, przy 84,1 mln zł przychodów. Jak zapowiada prezes giełdowej spółki, Atlanta jest nadal zainteresowana rozbudową grupy. Kolejne akwizycje są możliwe zaraz po tym, gdy firma zakończy obecny proces przejęcia.

UFT kontratakuje

Wywodzący się z Mościsk pod Warszawą UFT sprzedaje bakalie, owoce w syropie i słone przekąski orzechowe pod markami Bakalland, Uno Premium i Gorillas. Po fiasku rozmów z Atlantą, spółka ogłosiła, że na III lub IV kwartał tego roku planuje debiut giełdowy. Firma chce pozyskać z rynku około 25-30 mln zł na przejęcia, inwestycje i kapitał obrotowy. UTF interesuje się przejęciem dużej firmy z tej samej branży bądź zajmującej się tzw. suchą żywnością (szeroka gama towarów - od płatków śniadaniowych, przez dżemy, do konserw). UFT rozmawia już z dwiema mniejszymi spółkami z branży. Jeszcze przed debiutem na GPW spółka planuje finalizację co najmniej jednej transakcji. Akwizycje mają pozwolić UFT zwiększyć udział w rynku z 20% do 35%. Spółka chce również rosnąć w innych segmentach: słonych przekąsek, owoców w syropie i sprzedaży hurtowej. Szacuje, że w rynku słonych przekąsek, którego wartość szacowana jest na 120 mln zł rocznie, ma 8%, w rynku owoców w syropie (250 mln zł) - 7%, a w sprzedaży hurtowej - 4%.

UFT prognozuje, że przychody wzrosną w roku obrotowym 2005/2006 (kończącym się 30 czerwca) do 120 mln zł, ze 113 mln zł rok wcześniej. Celem spółki jest uzyskanie obrotów na poziomie 250-300 mln zł. Firma zamierza również rozwijać eksport, który w bieżącym roku obrachunkowym zapewni 5% przychodów.

Kto następny?

Wśród pozostałych firm, Felix i Kresto mają stabilną pozycję polskich oddziałów międzynarodowych przedsiębiorstw. Felix Polska to członek wielkiego, europejskiego koncernu, zajmującego się produkcją i sprzedażą orzechów. Powstał z połączenia takich firm, jak: Granaria Food Group, Felix Snack Group GmbH oraz Ueltje Group GmbH, i przyjął nazwę The Nut Company. Od 1999 r. właścicielem Kresto jest austriacki VOG AG, który zajmuje się handlem artykułami spożywczymi, przemysłowymi i alkoholami. Oznacza to, że zarówno Felix, jak i Kresto nie będą obiektami przejęć. Mogą co najwyżej kupować. Mając zaplecze finansowe spółek matek, nie są prawdopodobnymi kandydatami na giełdowych debiutantów.

Kontrolowany przez rodzinę Kolańskich Ziołopex koncentruje się na obrocie przyprawami i herbatami. Firma ma już związek z warszawskim parkietem dzięki przejęciu giełdowej Jutrzenki. Razem z Fabryką Pieczywa Cukierniczego Kaliszanka, tworzą one grupę kapitałową. Ma ona działać w przemyśle spożywczym, zwłaszcza w segmencie cukierniczym (udziały w rynku cukierniczym Jutrzenki i Kaliszanki wynoszą ok. 14%).

Warszawski Zakład Konfekcjonowania Artykułów Spożywczych Bona, katowicki Makar PPH i poznański Bakal Nuss, z około 4-6-proc. udziałem w rynku, wydają się łakomymi kąskami dla największych rynkowych graczy. Wszystko powinno wyjaśnić się jeszcze w tym roku.