Zagraniczni inwestorzy przejmują kontrolę w giełdowych spółkach
W ciągu dwóch lat branżowi inwestorzy zagraniczni odkupili kontrolne pakietyod polskich właścicieli w blisko 20 giełdowych spółkach. Proces ten nadal będzie sięnasilał, o czym świadczy rosnąca fala wezwań.
Zagranica najchętniej inwestuje w sektor finansowy, spożywczy i chemiczny. Branżowi inwestorzy praktycznie nie wykazują żadnego zainteresowania przeżywającym trudności przemysłem lekkim i producentami mebli. Znikoma jest także obecność zagranicznych firm w coraz szybciej rozwijającej się branży budowlanej.W ostatnich latach akcje prywatyzowanych spółek po ich upublicznieniu najczęściej trafiały w ręce drobnych akcjonariuszy oraz inwestorów finansowych. Kontrolne pakiety w wielu przypadkach pozostawały w gestii Skarbu Państwa. Obecnie są one wystawiane do sprzedaży (Pekao SA, BPH, Morliny, Rolimpex) pod warunkiem objęcia ich przez inwestorów branżowych. Po przeprowadzeniu restrukturyzacji i wzroście kursu akcji strategicznych pakietów pozbywają się także inwestorzy finansowi (Polar). Tylko inwestorzy branżowi mogą za obejmowane papiery zaproponować odpowiednią, wysoką cenę. Są w stanie zapewnić spółce know-how i dodatkowy kapitał, a tym z reguły dysponują zagraniczne koncerny.Z 16 giełdowych banków jedynie dwa nie związały się do tej pory z zagranicznymi inwestorami branżowymi - Bank Ochrony Środowiska i Bank Częstochowa. W kilku innych (BWR, Bank Komunalny, PPABank) objęcie strategicznego pakietu przez zagranicznego partnera to kwestia najbliższych miesięcy.Polski sektor bankowy reprezentowany na GPW został opanowany przez europejskich inwestorów. Banki niemieckie przejęły już strategiczne pakiety w BPH, AmerBanku i BRE. Prawdopodobnie dzięki fuzji tego ostatniego z Bankiem Handlowym oraz "spóźnionym" inwestycjom Deutsche Banku (chce wejść do BWR i mocniej zaangażować się w BIG-BG) Niemcy zajmą dominującą pozycję w polskim sektorze finansowym.W Kredyt Banku i PPABanku obecni są Belgowie, w Pekao SA - Włosi, w WBK - Irlandczycy, w PBK - Austriacy, w BSK - Holendrzy, a w BIG-BG - Portugalczycy. Do Banku Komunalnego wejdzie szwedzko-norweski Merita Nordbanken. Niewykluczone że jeden ze skandynawskich banków będzie chciał pokonać Kredyt Bank w rywalizacji o BOŚ. Spoza Unii Europejskiej kapitałowo w giełdowych bankach obecny jest tylko południowokoreański LG Investment.
dokończenie na str. 3
Zagraniczne koncerny praktycznie dokonały już "rozbioru" giełdowego sektora spożywczego. Amerykanie, Hiszpanie i Szwedzi podzielili między siebie największe firmy z branży mięsnej. Na branżowego inwestora zagranicznego czeka tylko Sokołów.W ręce zagranicznych inwestorów branżowych już trafiły (lub trafią w najbliższym czasie) kontrolne pakiety byłych central handlu zagranicznego specjalizujących się w obrocie żywnością - Agrosu (francuski Pernod Ricard) i Rolimpexu (duński Danisco Sugar?). Piwni potentaci Carlsberg, Heineken i Holsten przejęli strategiczne pakiety odpowiednio w Okocimiu, Żywcu i Broku i w ciągu ostatnich dwóch lat powiększyli swe zaangażowanie. Zagranicznych inwestorów branżowych mogą mieć wkrótce spółki cukiernicze - Jutrzenka, Wawel i Mieszko. Pierwszymi dwoma spółkami zainteresowany jest fiński Fazer.Rynek producentów opon podzieliły między siebie: francuski Michelin (Stomil Olsztyn) i amerykański Goodyear (Dębica), a rynek farb i lakierów francuski Total (Polifarb Cieszyn-Wrocław) i szwedzki Alcro Beckers (Polifarb Dębica).W sektorze materiałów budowlanych akcje trzech spółek, które kupili branżowi inwestorzy straciły płynność. Belgijski CBR Baltic, po objęciu 87,8% walorów w produkujących cement Górażdżach, chce wycofać je z giełdy. Prawdopodobnie taki sam los spotka papiery Izolacji (producent pokryć dachowych) i WKSM (surowce budowlane), gdzie branżowi inwestorzy mają niemal 100% akcji. Interesujący jest brak zagranicznych branżowych inwestorów w licznie reprezentowanej na GPW grupie firm zajmujących się budowniej Acciony do Mostostalu Warszawa (24% głosów), może stanowić dopiero początek tego procesu.Rodzimy kapitał nadal przeważa w sektorze elektromaszynowym i drzewnym. Po kupnie strategicznego pakietu akcji w Polarze, przez włoską El Fi Group, pozyskanie zagranicznego branżowego inwestora przez Amikę wydaje się kwestią czasu.Inwestorzy branżowi w najbliższych latach prawdopodobnie pojawią się w spółkach, w których pakiety kontrolne należą do funduszy zarządzanych przez m. Enterprise Investors (Stomil Sanok, Kęty, Bauma). Fundusz sprzedał już z dużym zyskiem akcje Polaru włoskiej grupie produkującej sprzęt AGD - El Fi i wkrótce pozbędzie się kontrolnego pakietu w PPABanku na rzecz belgijskiego Fortis Bank.Ze swoich inwestycji będzie wychodził także EBOR, który już sprzedał udziały w BPH. Posiada on m. in. kontrolny pakiet w Stalexporcie (31%). Przyszłym nabywcą tego pakietu z pewnością będzie zagraniczny inwestor branżowy. Po przeprowadzeniu restrukturyzacji z inwestycji w Impexmetalu zamierza ,,wyjść'' japoński bank inwestycyjny Nomura.Zagraniczne koncerny w coraz większym stopniu będą obecne na GPW. W ich ręce trafią kontrolne pakiety TP SA, PZU, LOT-u i Polskiego Koncernu Naftowego. Jeśli papiery tych spółek nie będą miały zapewnionej wystarczającej płynności na parkiecie, to ich giełdowa kariera może być niezwykle krótka.
