Łupkowe poszukiwania nadal są na wstępnym etapie

Dotychczas wykonano w Polsce niepełna 50 odwiertów dotyczących gazu znajdującego się w złożach niekonwencjonalnych. Najwięcej zrealizował ich PKN Orlen, PGNiG i Marathon Oil.

Aktualizacja: 11.02.2017 00:26 Publikacja: 23.07.2013 06:24

Łupkowe poszukiwania nadal są na wstępnym etapie

Foto: GG Parkiet

Dotychczas wykonano w Polsce 46 odwiertów poszukiwawczych dotyczących ropy i gazu ze skał łupkowych, a cztery takie odwierty są w trakcie realizacji. To oznacza, że jesteśmy dopiero w połowie drogi do tego, aby mniej więcej określić, jakie – i czy w ogóle – mamy szanse na pozyskiwanie łupkowych surowców na skalę przemysłową. Do tego potrzeba bowiem około 100 odwiertów.

Potrzeba więcej odwiertów

- rozmowa z Malcolmem Rice-Jones, dyrektorem w ConocoPhillips, dostępna na

ekonomia.rp.pl

– Ze zobowiązań koncesyjnych wynika, że firmy powinny wykonać do końca bieżącego roku 28 otworów obligatoryjnych dotyczących gazu z formacji łupkowych – informuje Anna Ostrowska z resortu środowiska. Można mieć jednak wątpliwości, czy te deklaracje zdążą wypełnić, biorąc pod uwagę, że w pierwszej połowie tego roku zakończyły drążenie zaledwie siedmiu otworów.

Aktywne firmy

Do tej pory zdecydowanie najwięcej odwiertów wykonały trzy firmy: Orlen Upstream (należy do PKN Orlen), Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo oraz amerykański Marathon Oil. Ten ostatni zapowiedział jednak wycofanie się z poszukiwań w Polsce. Wcześniej podobne deklaracje złożyły amerykański ExxonMobil oraz kanadyjski Talisman.

Po deklaracjach wycofania się z Polski zagranicznych koncernów prym w poszukiwaniach gazu z łupków wiodą dwie kontrolowane przez państwo grupy. PGNiG zadeklarowało wykonanie w ciągu najbliższych kilku lat 10 odwiertów obowiązkowych i aż 84 opcjonalnie. – Ich liczba może się zmienić, gdyż prowadzimy w zakresie kilku koncesji procedury zmian obejmujących zarówno zakres czasowy ich obowiązywania, jak i zakres prac poszukiwawczych, w tym także liczby otworów – mówi Joanna Zakrzewska, rzecznik PGNiG. Dodaje, że grupa traktuje gaz z łupków jako szansę zarówno dla firmy, jak i polskiej gospodarki.

Spółka informuje, że do tej pory wykonała też pięć tzw. zabiegów szczelinowania, które pozwalają na uzyskanie większej liczy potrzebnych informacji niż podczas realizacji samych odwiertów. Co więcej, kolejne szczelinowania planuje w przyszłym roku.

PKN Orlen jest z kolei w trakcie wykonywania ósmego odwiertu w skałach łupkowych. Koncern niedawno przeprowadził też pierwszy zabieg szczelinowania. Strategia PKN Orlen na lata 2013–2017 przewiduje, że w najbliższych pięciu latach grupa przeznaczy na poszukiwania i wydobycie ropy i gazu, głównie ze skał łupkowych, do 5,1 mld zł. Z tych pieniędzy ma być m.in. wykonanych co najmniej 50 odwiertów.

Spowolnienie prac

Osiągniecie półmetka w łupkowych poszukiwaniach zajęło Polsce trzy lata, licząc od daty zakończenia pierwszego odwiertu. – Na kolejne 50 odwiertów możemy czekać dłużej, bo poszukiwania idą coraz wolniej i trudniej. Powodem jest zwłaszcza brak wystarczających działań wspierających po stronie administracji centralnej i lokalnej – mówi Tomasz Chmal, ekspert Instytutu Sobieskiego. Jego zdaniem państwo stało się agresywne w relacjach z inwestorami, co widoczne jest chociażby przy konsultacjach prowadzonych w zakresie wprowadzenia zmian w prawie geologicznym i górniczym. Chodzi m.in. o nieakceptowane przez branżę zapisy dotyczące udzielania  pozwoleń i wykonywania prac na koncesjach czy rolę państwowego Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych.

Półtora roku temu resort skarbu przedstawił ambitne plany mówiące o tym, że w 2014 r. będziemy mieli wykonanych około 200 odwiertów. Co więcej, rok później miało ruszyć komercyjne wydobycie. Dziś w realizacje tego celu chyba już nikt nie wierzy.

– Ciągle zapominamy, że USA, czyli kraj, który ma największe osiągnięcia w zakresie wydobycia gazu z łupków i zdecydowanie większy potencjał niż Polska, ruszył z przemysłową eksploatacją po kilkunastu latach od rozpoczęcia poszukiwań. My dopiero jesteśmy na początku tej drogi – twierdzi Chmal. Podobnie uważa Andrzej Szczęśniak, ekspert rynku paliw i gazu.

W jego ocenie głównym powodem spowolnienia poszukiwań nie są jednak kwestie podatkowe czy prawne, ale brak sukcesów firm wykonujących odwierty. – Żaden dotychczas wykonany odwiert nie przyniósł takich wyników, które uprawniałyby do stwierdzenia, że wydobycie w danym miejscu może być opłacalne. W tej sytuacji nie ma żadnych szans na rozpoczęcie eksploatacji gazu z łupków w 2015 r. – uważa Szczęśniak.

[email protected]

ConocoPhillips: etap poszukiwań jest zbyt wczesny, by określić datę wydobycia

Proponowane zmiany w prawie geologicznym i górniczym oraz prawie podatkowym budzą niepokój branży i jeżeli wejdą w życie w obecnym kształcie, ryzyko prowadzenia projektów poszukiwawczych wzrośnie – mówi Malcolm Rice-Jones, członek zarządu Organizacji Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego i dyrektor handlowy ConocoPhillips (na zdjęciu). Jego zdaniem może to skutkować ograniczeniem skali poszukiwań i w konsekwencji mniejszymi nakładami inwestycyjnymi na tego typu działalność na terenie Polski. Dodaje, że na razie Polska jest na zbyt wczesnym etapie poszukiwań, by precyzyjnie określić datę rozpoczęcia komercyjnego wydobycia gazu łupkowego. – Potrzebujemy kolejnych odwiertów badawczych, które potwierdzą, że gaz może być z nich produkowany na opłacalną ekonomicznie skalę – twierdzi Rice-Jones. ConocoPhilips posiada 70 proc. udziałów w firmie Lane Energy Poland, która jest w posiadaniu trzech koncesji zlokalizowanych na zachód od Gdańska. Do tej pory koncern przeprowadził tzw. zabiegi szczelinowania hydraulicznego w czterech odwiertach próbnych. Spółka zakłada wywiercenie kolejnych otworów pod koniec tego roku.

Surowce i paliwa
Bogdanka mówi o braku równych szans na rynku węgla
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Surowce i paliwa
Prezes KGHM: Unia Europejska jest i będzie dla KGHM kluczowym rynkiem
Surowce i paliwa
JSW widzi zagrożenia finansowe, ale chce je minimalizować
Surowce i paliwa
Nowa instalacja Orlenu na Litwie powstaje w bólach
Surowce i paliwa
KGHM o wydobyciu soli w okolicach Pucka zdecyduje w przyszłym roku
Surowce i paliwa
Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o zapasach gazu