Składanie zleceń stanowi jedną z najczęściej wykonywanych przez inwestora czynności, stanowiącą końcowy element procesu podejmowania decyzji kupna lub sprzedaży papierów wartościowych. Możliwości korzystania z różnego rodzaju zleceń stanowią istotny czynnik wspomagający realizację strategii inwestycyjnych oraz element taktyki działania na rynku, a więc mogą mieć istotny wpływ na ich efektywność i skuteczność.Zróżnicowanie uczestników rynku pod względem stosowanych strategii i technik działania, wielkości portfeli, celów dokonywania inwestycji, aktywności oraz wielu innych cech wymusza potrzebę stosowania różnorodnych rodzajów zleceń. Nowy system starając się spełnić te oczekiwania oferuje rozbudowany zestaw zleceń, zbliżając się do standardów spotykanych na rynkach rozwiniętych i otwierając na procesy globalizacji i integracji giełd.Zmiany polegają na wprowadzeniu nowych rodzajów zleceń, dodatkowych warunków ich realizacji oraz zasad ich funkcjonowania.Zlecenia z limitem cenyW zleceniach z limitem ceny kurs papieru wartościowego określony przez inwestora oznacza najwyższą cenę, jaką godzi się on zapłacić za ten papier, w przypadku gdy mamy do czynienia ze zleceniem kupna, lub najniższą cenę, po której jest on gotów pozbyć się go w przypadku zlecenia sprzedaży. Ceny te stanowią odpowiednio najwyższy (zlecenia kupna) i najniższy (zlecenia sprzedaży) limit, na który godzi się inwestor wydając dyspozycję.Zasadniczą zmianą w przypadku tej kategorii zleceń w nowym systemie jest przyjęcie ? niezależnie od systemu notowań ? kryterium czasu przyjęcia przez giełdę jako decydującego o wykonaniu, w przypadku gdy sytuacja na rynku nie pozwala na realizację wszystkich zleceń tego typu w całości. Poprzednio zlecenia tego typu, które w systemie jednolitego kursu dnia nie mogły być zrealizowane w całości ze względu na dysproporcje popytu i podaży, były realizowane proporcjonalnie do możliwości stwarzanych przez rynek. W nowym systemie zrezygnowano z tej zasady na rzecz kryterium kolejności przyjęcia zlecenia do systemu giełdowego. Zgodnie z nim, zlecenia przyjęte jako pierwsze będą realizowane w całości, te zaś, dla których zabraknie pokrycia w zleceniach przeciwstawnych, będą wykonane częściowo (jeśli nie będą zawierać warunku dodatkowego, wykluczającego częściową realizację) lub nie zostaną zrealizowane w ogóle.Inwestor kierujący się precyzyjną strategią oraz mający określony pogląd dotyczący ceny zakupu i sprzedaży danego papieru wartościowego będzie najczęściej korzystał ze zleceń z limitem ceny. Jedną z podstawowych wad tego typu zleceń jest jednak to, że może ono nie zostać zrealizowane na danej sesji lub może być wykonane częściowo, co może powodować zakłócenie realizacji celów inwestycyjnych i założonej strategii. Jednocześnie jednak inwestor ma pewność, że w warunkach dużych wahań na rynku nie kupi walorów zbyt drogo lub nie sprzeda ich po cenie zbyt niskiej w stosunku do swoich zamiarów.Zlecenia bez limituWraz z pełnym wdrożeniem WARSETU zostaje wzbogacony repertuar zleceń bez limitu ceny oraz zostają zmienione zasady ich składania i realizacji. Inwestorzy będą mieć możliwość korzystania ze zleceń po każdej cenie (PKC), po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO) i po cenie rynkowej (PCR). Cechą charakterystyczną zleceń PCRO, różniącą je od dyspozycji po każdej cenie, jest to, że przyjmowane są wyłącznie w tych fazach sesji, w których stosowana jest procedura fixingu (otwarcie, zamknięcie, równoważenie, notowania jednolite) i mają niższy priorytet realizacji (realizowane są w drugiej kolejności, po zleceniach PKC, jednak przed zleceniami z limitem ceny), w przypadku zaś, gdy nie mogą być wykonane w całości, ich część nie zrealizowana staje się zleceniem z limitem ceny równym odpowiednio kursowi otwarcia, kursowi zamknięcia, kursowi jednolitemu lub kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku ? w zależności od fazy sesji, w której było realizowane.Analogiczną rolę w systemie notowań ciągłych spełniają zlecenia po cenie rynkowej. Mają one pierwszeństwo w realizacji, czyli są wykonywane zaraz po wprowadzeniu do systemu giełdowego po cenie najlepszego oczekującego zlecenia przeciwstawnego, w przypadku zaś, gdy nie zostanie ono wykonane w całości, jego pozostała część przekształca się w zlecenie z limitem ceny równym kursowi ostatniej zawartej transakcji.Zlecenia bez limitu ceny sprawdzają się w warunkach występowania silnych trendów na rynku, kiedy część inwestorów koncentruje się nie tyle na określaniu poziomu kursów, przy których należy dokonywać zakupu lub sprzedaży papierów, lecz stara się jak najlepiej wykorzystać istniejącą na rynku tendencję. W takiej sytuacji mniejsze znaczenie ma cena, po jakiej dokonuje się transakcji, ważna zaś jest jak najszybsza jej realizacja.W związku z możliwością wystąpienia dużych wahań kursów na danej sesji oraz trudnością trafnego przewidywania czasu trwania i zakresu cenowego interesującego nas trendu, korzystanie z tego typu zleceń wiąże się jednak z licznymi niebezpieczeństwami. Po pierwsze, ich stosowanie może spowodować, że inwestor kupi akcje po cenie znacznie wyższej, niż się spodziewał, wskutek czego jego potencjalny zysk może być niższy. Jeszcze większe niebezpieczeństwo może grozić sprzedającemu, który korzysta ze zleceń tego typu, szczególnie po każdej cenie. Po drugie, samo złożenie zlecenia bez limitu ceny, niejednokrotnie może powodować wzrost lub spadek kursu danego papieru wartościowego (szczególnie jeśli mamy do czynienia z papierem o niezbyt dużej płynności, zaś zlecenie opiewa na większą liczbę akcji) lub wstrzymanie handlu w celu równoważenia rynku, a nawet ogłoszenie kursu nietransakcyjnego.Zlecenia po każdej cenie (PKC)Zlecenia po każdej cenie mają najwyższy priorytet spośród wszystkich innych rodzajów zleceń, czyli pierwszeństwo realizacji w stosunku do wszystkich innych rodzajów zleceń. Mogą one być składane we wszystkich fazach sesji w notowaniach ciągłych i jednolitych, z wyjątkiem fazy interwencji i dogrywki. Jedną z najważniejszych ich cech, odróżniających je od pozostałych zleceń bez limitu, jest to, że muszą być zrealizowane w całości bezpośrednio po ich przyjęciu przez giełdę. Jeśli nie jest to możliwe, w przypadku notowań ciągłych następuje zamrożenie obrotu, a więc zawiesza się notowania i rozpoczyna się równoważenie rynku, zaś w notowaniach jednolitych ogłasza się kurs nietransakcyjny (równy dolnemu dopuszczalnemu ograniczeniu wahań kursu, gdy wpłynęło zlecenie sprzedaży PKC, lub górnemu ograniczeniu, gdy przyjęto zlecenie kupna PKC).Zlecenia po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO)Cechą charakterystyczną zleceń po cenie rynkowej na otwarcie jest to, że mogą być przyjmowane przez giełdę jedynie na notowania jednolite, z wyjątkiem fazy dogrywki oraz w notowaniach ciągłych, wyłącznie w fazie przed otwarciem, na zamknięcie oraz w trakcie równoważenia rynku. Odpowiednio do fazy sesji, w której zlecenie to się znalazło, będzie realizowane po kursie jednolitym, kursie otwarcia, kursie zamknięcia lub kursie ustalonym w trakcie równoważenia rynku.Podstawowa różnica między zleceniem po cenie rynkowej na otwarcie a PKC polega na tym, że dyspozycja zawarta w zleceniu PCRO nie musi być zrealizowana w całości. A więc inwestor, który chce uniknąć negatywnych konsekwencji, związanych ze zleceniami po każdej cenie (nie chce wywołać zawieszania obrotu lub ustalenia kursu nietransakcyjnego), a jednocześnie obawia się skutków nietrafnego określenia limitu w swym zleceniu, może skorzystać właśnie ze zlecenia po cenie rynkowej na otwarcie. Jeśli zlecenie tego typu nie może być zrealizowane w całości, jego część opiewająca na pozostałą liczbę papierów wartościowych przekształca się automatycznie w zlecenie z limitem ceny równym odpowiednio kursowi otwarcia, kursowi zamknięcia, kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku lub kursowi jednolitemu ? w zależności od tego, w jakiej fazie notowań została zrealizowana pierwsza jego część.Konsekwencją zgody na niepełną realizację zlecenia PCRO jest również to, że nie może ono zawierać dodatkowych warunków wykonania związanych z liczbą papierów wartościowych, a więc warunku minimalnej wielkości wykonania, wielkości ujawnianej, a także limitu aktywacji.Zlecenia tego typu mogą wywierać wpływ na kurs papieru wartościowego, gdyż wolumen w nich określony jest sumowany z wolumenem innych zleceń kupna lub sprzedaży.Zlecenia po cenie rynkowej (PCR)Zlecenia zawierające dyspozycję realizacji ?po cenie rynkowej? mogą być przyjmowane przez giełdę i realizowane wyłącznie w trakcie notowań ciągłych, z wyjątkiem fazy równoważenia rynku oraz faz przed otwarciem i przed zamknięciem. Są one realizowane natychmiast po przyjęciu do systemu giełdowego, po cenie pierwszego najlepszego oczekującego zlecenia przeciwstawnego (a więc zlecenia sprzedaży z najniższą ceną, w przypadku gdy zlecenie PCR dotyczy kupna, i zlecenia kupna z najwyższą ceną, jeśli PCR zawiera dyspozycję sprzedaży). Jednak zlecenie tego typu nie zostanie przyjęte, jeśli w arkuszu zleceń nie ma żadnego zlecenia przeciwstawnego z limitem ceny. Tak więc zlecenie to nie wywiera żadnego wpływu na kształtowanie się kursu danego papieru wartościowego na rynku.W przypadku gdy dyspozycja PCR nie zostanie zrealizowana w całości w wyniku jej skojarzenia z najlepszym zleceniem przeciwstawnym, to automatycznie przekształca się ona w zlecenie z limitem równym kursowi ostatniej zawartej transakcji, co zapobiega realizacji po kolejnych, gorszych cenach, tak jak to się dzieje w zleceniach PKC.Dodatkowe warunki wykonaniaMożliwości stosowania podstawowych rodzajów zleceń zostają znacznie wzbogacone dzięki wprowadzeniu nowych dodatkowych warunków ich realizacji.Należą do nich: określenie minimalnej wielkości realizacji zlecenia, limitu aktywacji oraz ustalenie wielkości ujawnianej zlecenia.Zlecenia z określeniem wielkości ujawnienia pozwalają na ukrycie przed innymi uczestnikami rynku zamiaru kupna lub sprzedaży dużego pakietu papierów wartościowych dzięki możliwości stopniowego pojawiania się tego zlecenia w arkuszu zleceń i realizowania go w określonych przez inwestora partiach. Cechą charakterystyczną zleceń z limitem aktywacji jest to, że dyspozycja kupna lub sprzedaży w nich określona realizowania jest w momencie, gdy kurs papieru wartościowego osiągnie założony przez inwestora poziom.Minimalna wielkość (wolumen) wykonania (Wmin)W strategiach inwestycyjnych i technikach zawierania transakcji bardzo istotne znaczenie ? poza ceną kupna i sprzedaży papierów wartościowych ? ma określenie wielkości pozycji, czyli części kapitału, jaką inwestor przeznacza na zakup np. akcji danej spółki, to zaś wpływa bezpośrednio na wolumen zlecenia, czyli liczbę papierów, jaką w nim określa. Niepełna realizacja zlecenia kupna może spowodować komplikacje w osiągnięciu celów inwestycyjnych, takie jak na przykład opóźnienie konstruowania portfela i możliwe w związku z tym utracone szanse osiągnięcia zysku, konieczność kupowania akcji po wyższych cenach i ponoszenie zbyt wysokich kosztów transakcyjnych, pogarszających efektywność założonej strategii.Jednym z podstawowych narzędzi, mających na celu uniknięcie lub przynajmniej znaczne złagodzenie tych zagrożeń, jest wykorzystanie jako dodatkowego warunku realizacji zlecenia zastrzeżenia minimalnej wielkości jego wykonania.Jednak możliwości składania zleceń z tym warunkiem w poszczególnych fazach sesji oraz dodawania warunku minimalnej wielkości wykonania do podstawowych typów zleceń i łączenia z innymi warunkami dodatkowymi są ograniczone. Podstawowe ograniczenie stosowania zleceń z warunkiem minimalnej wielkości wykonania polega na tym, że mogą one być przyjmowane do systemu giełdowego jedynie w trakcie notowań ciągłych, z wyjątkiem fazy równoważenia rynku oraz w czasie dogrywki w notowaniach w systemie kursu jednolitego.Drugi rodzaj ograniczeń dotyczy możliwości stosowania warunku minimalnej wielkości wykonania do poszczególnych rodzajów zleceń oraz łączenia ich z innymi warunkami dodatkowymi i terminami ważności. Warunek ten może być dodawany jedynie do zleceń z limitem ceny oraz zleceń po cenie rynkowej (PCR). Nie może on być wykorzystany w przypadku zleceń po każdej cenie (PKC) oraz po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO) ze względów wynikających z zasad ich funkcjonowania: zlecenia PKC zawsze muszą być natychmiast zrealizowane w całości, a więc dodawanie warunku minimalnej wielkości wykonania nie ma w tym przypadku sensu, zaś zlecenia PCRO można składać tylko w notowaniach jednolitych, z wyjątkiem dogrywki, oraz w notowaniach ciągłych tylko przed otwarciem, przed zamknięciem i w trakcie równoważenia rynku, czyli w tych fazach, w których nie są przyjmowane zlecenia z warunkiem minimalnej wielkości wykonania. W zleceniach z limitem ceny i po cenie rynkowej możliwe jest łączenie warunku minimalnej wielkości wykonania ze wszystkimi określeniami terminu ważności oraz wszystkimi innymi warunkami dodatkowymi, z wyjątkiem zleceń z limitem aktywacji.Składając zlecenie PCR inwestor chce nabyć akcje po bieżącej cenie rynkowej, dodając warunek minimalnej wielkości wykonania zapewnia sobie osiągnięcie pewnego założonego progu liczby kupowanych papierów, zaś dokładając jako termin ważności określenie do pierwszego wykonania albo wykonaj lub anuluj, zabezpiecza się przed ryzykiem dalszej realizacji zlecenia w niewielkich częściach (zlecenie PCR z warunkiem minimalnej wielkości wykonania po pierwszej realizacji przekształciłoby się automatycznie w zlecenie z limitem równym kursowi ostatniej transakcji, zaś w związku z częściową realizacją warunek minimalnej wielkości wykonania straciłby moc obowiązującą) i poniesienia z tego tytułu dodatkowych kosztów transakcyjnych lub wydłużenia czasu kompletowania portfela akcji.Wielkość (wolumen) ujawniania (WUJ)Wraz z wprowadzeniem systemu WARSET zwiększył się zakres udostępnianych publicznie informacji. Stało się tak głównie za sprawą dwóch innowacji ? ujawniania teoretycznego kursu otwarcia wraz z teoretycznym wolumenem obrotu oraz ujawniania fragmentu arkusza zleceń wraz z liczbą papierów wartościowych, na którą opiewają. Jednak ta zwiększona liczba informacji może utrudnić możliwości działania i realizacji zamierzeń i strategii inwestorów obracających większymi pakietami walorów i dysponujących sporymi kapitałami. Składając zlecenia kupna i sprzedaży dużych ilości papierów, które byłyby widoczne dla wszystkich w publicznych arkuszach zleceń, ujawnialiby swoje zamiary, co często mogłoby utrudniać bądź nawet uniemożliwiać ich realizację, a także wpływać destabilizująco na rynek, aktywizując nadmiernie popyt lub podaż ze strony innych uczestników. W praktyce ? biorąc pod uwagę niewielką płynność ? niebezpieczeństwo to dotyczyłoby walorów sporej części notowanych spółek oraz wcale nie tak małej grupy inwestorów o niezbyt wielkich portfelach. Tak więc, w celu stworzenia szans uniknięcia, a przynajmniej złagodzenia, tych negatywnych konsekwencji wprowadzono możliwość stosowania w zleceniach ? jako dodatkowego warunku wykonania ? określania wielkości ujawnianej (WUJ), a więc uwidaczniania w arkuszu zleceń tylko pewnej, określonej przez inwestora (nie mniejszej jednak niż 100 sztuk) liczby papierów wartościowych. Następna (tej samej wielkości) partia papierów pojawia się w arkuszu dopiero po zrealizowaniu pierwszej, i tak kolejno, aż do wyczerpania zlecenia.Terminy ważnościWraz z wprowadzeniem WARSETU zwiększone zostały możliwości określenia terminu ważności zlecenia. Zlecenia z ważnością domyślną obowiązują bezterminowo. Zlecenie do pierwszego wykonania traci ważność po zawarciu pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji zrealizowanych jednocześnie) z nim związanej, tak więc jeśli w efekcie zawarcia tej transakcji dyspozycja w nim zawarta nie zostanie wykonana w pełni ? zlecenie wygasa.Zlecenie wykonaj lub anuluj jest w swej konstrukcji nieco podobne do zlecenia typu do pierwszego wykonania. Jednak w przypadku tej dyspozycji musi ono być wykonane od razu w całości. Jeśli nie jest to możliwe ? traci ważność.Zlecenia z limitem aktywacji, czyli stop na polskim rynku (LimAkt)Jednym z najbardziej interesujących rodzajów zleceń, wprowadzanych do naszej praktyki wraz z pełnym wdrożeniem nowego systemu obrotu na warszawskiej giełdzie, są zlecenia z limitem aktywacji.Zlecenia z limitem aktywacji to znane z rozwiniętych rynków giełdowych zlecenia typu stop. Ich zasadniczą cechą charakterystyczną jest to, że zawierają określenie dwóch poziomów cenowych dla danego papieru wartościowego. Pierwszy z nich stanowi limit aktywacji, czyli określa warunek, jaki musi być spełniony, aby zacząć próbę realizacji właściwej dyspozycji zawartej w zleceniu, a więc przekształcenia się we właściwe, aktywne zlecenie kupna lub sprzedaży papieru wartościowego. Drugi zawiera polecenie kupna lub sprzedaży po określonym kursie lub po każdej cenie. Tak więc wykonanie zlecenia jest uzależnione od wystąpienia określonej sytuacji na rynku danego papieru wartościowego ? mówiąc ściślej, od osiągnięcia przezeń określonej ceny. Wystąpienie założonego przez inwestora zdarzenia powoduje, że zlecenie staje się aktywne i podejmowana jest próba jego realizacji.Jedną z podstawowych zasad skutecznego inwestowania jest szybkie zamykanie pozycji, które zaczynają przynosić straty, by nie dopuścić do utraty zbyt dużej części posiadanego kapitału oraz ochrona osiągniętego zysku. Zlecenia z limitem aktywacji nadają się wręcz idealnie do jej praktycznej realizacji. Inwestor kupując papiery wartościowe powinien mieć sprecyzowane oczekiwania co do ceny, jaką jego zdaniem powinny osiągnąć oraz zakładanego poziomu zysku z transakcji. Skoro tak, to po zakupie papierów wartościowych może złożyć zlecenie ich sprzedaży z określonym limitem aktywacji, równym założonemu wcześniej poziomowi docelowemu lub zbliżonym do niego. Jeśli inwestor ocenia, że kurs papieru wartościowego będzie kontynuował tendencję zwyżkową, może podwyższyć limit aktywacji, dążąc do osiągnięcia zysku wyższego, niż pierwotnie zakładał. Takie postępowanie nosi nazwę strategii z ruchomym stopem.Znacznie rzadziej inwestorzy stosują strategie ochrony zainwestowanego kapitału, narażając się na straty. Tymczasem określenie ich dopuszczalnego poziomu jest kwestią niezwykle ważną. Należy bowiem zdawać sobie sprawę z tego, że dla odbudowania pierwotnej wielkości kapitału, np. 10 000 zł, po stracie wynoszącej 15% musimy osiągnąć zysk w wysokości prawie 18% (wielkość kapitału obniżyła się do 8500 zł i do jego odtworzenia potrzeba 1500 zł, co stanowi 17,6% z 8500 zł), zaś do odrobienia 30% straty nasz uszczuplony kapitał musiałby wzrosnąć prawie aż o 43%, co nie jest już takie łatwe. Generalnie więc, im większa strata, tym trudniej ją odrobić, dlatego też tak ważne jest utrzymywanie ich na stosunkowo niskim, ściśle określonym poziomie. W tym przypadku również przydatne są zlecenia z limitem aktywacji. Przypuśćmy, że inwestor dzieli swój kapitał w wysokości 10 000 zł na pięć równych części, z których każdą przeznacza na zakup akcji pięciu wybranych spółek oraz zakłada maksymalny poziom straty każdej z tych części na 200 zł, czyli 10% z danej pozycji i 2% całego kapitału. Za kwotę 2000 zł kupił 100 akcji spółki X po 20 zł za sztukę. Aby osiągnąć swój cel w postaci ochrony kapitału, powinien zaraz po dokonaniu zakupu wystawić zlecenie sprzedaży tych papierów z limitem aktywacji równym 18 zł za akcję. W praktyce limit ten powinien być nieco wyższy, gdyż należy liczyć się z tym, że kurs sprzedaży może być niższy od założonego, szczególnie jeśli zlecenie zawiera dyspozycję sprzedaży akcji po każdej cenie, czyli ma charakter tzw. stop loss (ucinania strat). Podobnie czynimy w celu ochrony osiągniętych zysków.Istotną zaletą zleceń z limitem aktywacji jest to, że ich złożenie po dokonaniu zakupu papierów wartościowych zwalnia inwestora z obowiązku bieżącego śledzenia zmian kursu i reagowania na nie, co ma znaczenie szczególnie gdy nie ma on wystarczająco dużo czasu lub możliwości w tym zakresie oraz gdy w skład jego portfela wchodzi wiele różnych papierów kupowanych po różnych cenach (wówczas kontrolowanie zysków i strat staje się dość uciążliwe i pracochłonne). Podobnie jest w przypadku zleceń kupna. Jeśli inwestor przewiduje, że kurs danego papieru spadnie do poziomu np. poniżej 10 zł, po czym rozpocznie trend wzrostowy, może skorzystać ze zlecenia z limitem aktywacji, dodatkowo tak ustawiając ten limit, by uzyskać potwierdzenie wejścia akcji w nowy trend (np. limit aktywacji jest ustalony na 12 zł).Tak więc zlecenia z limitem aktywacji ułatwiają działanie na rynku, odciążają inwestorów od obowiązku ciągłej obserwacji sytuacji oraz automatyzują w pewnym sensie ich zachowania. Choć wygoda jest w tym przypadku cechą bardzo cenną, to jednak znacznie większą rolę ma dyscyplinujący wpływ, jaki stosowanie zleceń z limitem aktywacji wywiera na działania uczestników rynku. Po pierwsze, wymuszają określanie poziomów dopuszczalnej straty i spodziewanego zysku, to zaś wymaga analizy sytuacji, zastosowania elementów prognozowania, stanowiąc pierwszy krok do opracowania strategii, a przynajmniej nakreślenia możliwych scenariuszy rozwoju koniunktury i stosownych działań. Po drugie, zapobiegają w pewnym stopniu pochopnym i nie przemyślanym zmianom opracowanej strategii oraz pozwalają opanować emocje towarzyszące inwestowaniu na giełdzie. Oczywiście, zlecenie z limitem aktywacji można w każdej chwili zmienić lub anulować, jednak czynność ta wymaga pewnego namysłu, co łagodzi negatywny wpływ emocji na nasze decyzje i sprzyja konsekwencji w realizacji przyjętej strategii. A to często jest warunkiem sukcesu.W zleceniach z limitem aktywacji oprócz określenia poziomu kursu papieru wartościowego, po osiągnięciu którego zlecenie to się uaktywnia, konieczne jest również ustalenie ceny, po której dyspozycja kupna lub sprzedaży będzie realizowana. Inwestor ma w tym zakresie dwie możliwości. Pierwsza ? to określenie konkretnego limitu ceny, tak jak to się dzieje w zwykłym zleceniu z limitem ? zlecenie tego typu nosi nazwę stop limit. Drugi przypadek to wydanie dyspozycji jego realizacji po każdej cenie ? wówczas określa się je mianem stop loss. Każde z tych rozwiązań ma określone zalety i wady, wynikające generalnie z cech charakterystycznych zleceń z limitem i dyspozycji PKC. Tak więc ustalenie limitu realizacji może w przypadku większej, niż oczekiwana, zmiany kursu na rynku spowodować, że papiery nie zostaną sprzedane lub kupione, zaś zlecenie nie spełni swego zadania ochrony przed stratą (zlecenie sprzedaży stop limit) lub otwarcia pozycji po wystąpieniu oczekiwanego ruchu ceny w górę, zapoczątkowującego trend wzrostowy papieru wartościowego (utrata części potencjalnego zysku). Z kolei zastosowanie dyspozycji realizacji po każdej cenie może spowodować zbyt duży tzw. poślizg cenowy, a więc w przypadku zlecenia sprzedaży zbyt wysoką stratę w sytuacji, gdy kurs papieru spadnie niespodziewanie silnie, zaś w przypadku zlecenia kupna ? nabycie papieru po cenie zbyt wysokiej w stosunku do oczekiwań, co może oznaczać mniejszy zysk z transakcji. Każda z tych sytuacji może powodować załamanie się lub niepełną realizację założonej przez inwestora strategii.Zlecenia z limitem aktywacji są przyjmowane do systemu giełdowego we wszystkich fazach sesji w systemie notowań ciągłych oraz w notowaniach jednolitych, z wyjątkiem dogrywki.W przypadku zleceń kupna limit aktywacji musi być równy limitowi realizacji lub niższy od niego, chyba że zawiera ono dyspozycję wykonania po każdej cenie. Odwrotnie jest w przypadku zleceń sprzedaży ? limit aktywacji musi być równy limitowi realizacji lub wyższy od niego (chyba że zawiera ono dyspozycję wykonania po każdej cenie).Zlecenie z limitem aktywacji może być przyjęte przez system giełdowy jedynie pod warunkiem, że limit aktywacji jest wyższy niż kurs ostatniej transakcji (jeśli zaś kurs ostatniej transakcji nie został ustalony ? niż kurs zamknięcia z poprzedniej sesji giełdowej) w przypadku zleceń kupna i niższy w przypadku zleceń sprzedaży. Na przykład giełda nie przyjmie zlecenia kupna akcji X z limitem aktywacji równym 50 zł, jeśli kurs ostatniej transakcji wyniósł 55 zł.Zlecenie z limitem aktywacji staje się aktywne w momencie, gdy kurs ostatniej transakcji lub kurs teoretyczny danego papieru osiągają poziom równy limitowi aktywacji lub wyższy od niego dla zleceń kupna i równy mu lub niższy od niego, dla zleceń sprzedaży.Jeśli zlecenie tego typu stanie się aktywne w trakcie notowań ciągłych, pozostaje w arkuszu zleceń jako zlecenie bez warunku aktywacji. Jeśli zawiera ono dyspozycję realizacji PKC, musi być wykonane natychmiast w całości (w przeciwnym razie spowoduje zamrożenie obrotu). Jeśli zawiera określony limit realizacji, to jest ono realizowane w ostatniej kolejności spośród zleceń z tym samym limitem. W przypadku zleceń z tym samym limitem wykonania o kolejności ich realizacji decyduje czas ich ujawnienia się w arkuszu (aktywcji), zaś spośród zleceń z tym samym limitem aktywacji i identycznym limitem wykonania o kolejności realizacji decyduje czas przyjęcia do systemu giełdowego.W fazach gdy określa się kurs teoretyczny, a więc przyjmowania zleceń na otwarcie i na zamknięcie, a także w fazie równoważenia rynku zlecenie tego typu może się uaktywniać i powracać do stanu poprzedniego zależnie od zmian kursu teoretycznego, wynikających z napływających zleceń. W tych fazach sesji zlecenia z limitem aktywacji stają się widoczne w arkuszu zleceń jedynie wtedy, gdy ich uaktywnienie powoduje zmianę kursu teoretycznego. Jeśli zaś może być zrealizowane po aktualnym kursie teoretycznym, to są one widoczne właśnie po tym kursie. W tym ostatnim przypadku o istnieniu zlecenia z limitem aktywacji można jedynie wnioskować na podstawie obserwacji teoretycznego wolumenu obrotu (będzie on wyższy niż to wynika z wolumenu zleceń widocznych w arkuszu).Zlecenia typu stop nie mogą zawierać dodatkowych warunków realizacji, takich jak wielkość minimalna oraz terminów ważności określonych jako wykonaj lub anuluj.