Niełatwo o emisje bez OFE

Fundusze emerytalne w ostatnich dwóch latach były dość istotnym kupującym akcje i obligacje korporacyjne. Cięcie składek do OFE spowoduje, że oferty będą trudniejsze

Po dużych transakcjach prywatyzacyjnych ten rok na giełdzie miał upłynąć pod znakiem emisji akcji spółek prywatnych. Jednocześnie część firm (w tym tacy giganci jak PGE czy Tauron) szykowała sprzedaż obligacji. Mniejsza siła nabywcza funduszy emerytalnych po planowanym przez rząd ograniczeniu składki z 7,3 do 2,3 proc. wynagrodzenia może te plany skomplikować.

[srodtytul]Rok kupującego[/srodtytul]

– Czeka nas rok kupującego. Cięcie składek spowoduje, że spółki będą musiały zaoferować duże dyskonto w stosunku do wycen czy ceny rynkowej. Dlatego też inwestowanie w akcje z ofert publicznych może być dość dobrą strategią – mówi Michał Marczak, szef działu analiz Domu Inwestycyjnego BRE Banku.

Analitycy szacują, że w 2010 r. OFE?na zakupy akcji wydały 13–17 mld zł, co jest absolutnym rekordem. Rząd w ocenie skutków zmian systemu emerytalnego założył, że po cięciu składek tegoroczne nowe inwestycje wyniosą 8,7 mld zł, co historycznie byłoby także dobrym rezultatem. W ocenie części biur maklerskich rządowe szacunki są jednak zawyżone, bazują bowiem na założeniu, że zarządzający będą utrzymywali zaangażowanie w akcje blisko ustawowego limitu (rośnie z 40 do 42,5 proc. aktywów).

Na razie na rynku nie ma sygnałów, aby jakaś spółka zrezygnowała z planowanej emisji. Szacunki „Parkietu” wskazują, że w tym roku wartość IPO?może sięgać 17–20 mld zł, a akcje na główny parkiet chce wprowadzić kilkadziesiąt spółek.

Ambitne plany sprzedażowe ma także resort skarbu. Oprócz prywatyzacji BGŻ i spółek węglowych niewykluczone jest pozbycie się przez MSP mniejszościowych pakietów w PZU, PKO?BP?i PGE. W 2010 r. sprzedaż 10 proc. akcji KGHM, Lotosu czy PGE była możliwa m.in. dzięki sporemu popytowi funduszy emerytalnych. – Skala planowanych transakcji może skłonić OFE do sprzedaży części aktywów – przyznają analitycy Credit Suisse Securities.

[srodtytul]Rynek długu zagrożony[/srodtytul]

Problemy związane z cięciem składek OFE dotknąć mogą także kiełkującego rynku obligacji korporacyjnych. Jak wynika z wyliczeń BZ WBK, w 2008 r. fundusze emerytalne zwiększyły wartość zakupów obligacji emitowanych przez krajowe podmioty niefinansowe o 42 proc., w 2009 r. – o 16 proc.

W minionym roku przyrost był nawet wyższy. Jak wynika z danych Komisji Nadzoru Finansowego, wartość portfela pozaskarbowego wzrosła o 68 proc., do prawie 16 mld zł.

Fundusze były znaczącym nabywcą obligacji drogowych emitowanych przez BGK na rzecz Krajowego Funduszu Drogowego (na koniec 2010 r. miały te papiery na kwotę prawie 10 mld zł). Kupowały sporo długoletnich papierów emitowanych przez duże miasta, takie jak Warszawa czy Kraków. W 2010 r. objęły około połowy emisji o wartości 1 mld zł Polkomtelu. Kupiły też papiery takich spółek, jak np. Multimedia czy Prime Car Management.

– Obniżenie składki do OFE może mieć negatywny wpływ na rynek obligacji nieskarbowych. Pamiętajmy jednak, że OFE wchodziły głównie w bezpieczne emisje – mówi Maciej Tarnawski, dyrektor Biura Emisji Długu w Banku Pekao.

[srodtytul]Elastyczne podejście BGK[/srodtytul]

Na koniec 2010 r. wartość rynku papierów nieskarbowych – według Fitch Polska – wyniosła 67,3 mld zł. Eksperci szacowali, że w tym roku może wzrosnąć nawet do ok. 100 mld zł. Duże emisje planuje choćby BGK i to zarówno w ramach obligacji drogowych (plany mówią o 10,7 mld zł), jak i emitowanych na własne potrzeby. W tym drugim przypadku chodzi o program opiewający na 5 mld zł.

– Rodzaj emitowanego długu będziemy dostosowywać do warunków rynkowych. Ustawa o autostradach płatnych oraz o KFD przewiduje m.in. możliwość emitowania długu na rynkach zagranicznych – zastrzega Wojciech Kowalczyk, dyrektor BGK.

Duże plany ma cały czas sektor energetyczny. W ubiegłym roku program o wartości 10?mld zł podpisała Polska Grupa Energetyczna (emisja planowana jest na ten rok). Własne papiery chce uplasować także Tauron Polska Energia.

– Zarządzający mogą szukać środków na atrakcyjne papiery korporacyjne, sprzedając obligacje rządowe z portfeli – zauważają analitycy.

[ramka]

[b]Tomasz Puzyrewicz - menedżer ds. papierów dłużnych BZ?WBK[/b]

Zróżnicowanie źródeł finansowania przedsiębiorstw zmniejsza ryzyko związane ze zmianami koniunktury, czego wagę wszyscy widzieliśmy bardzo wyraźnie w okresie spowolnienia. OFE odegrały wtedy ważną rolę, zwiększając wartość obligacji firm w swoich portfelach i dając im w ten sposób dostęp do tej formy pozyskania kapitału.

Obniżenie składek przekazywanych funduszom emerytalnym oznacza, że będą one miały mniej środków na zakupy papierów korporacyjnych. To stłumić może potencjał rozwojowy spółek – zmiana oznacza bowiem mniej możliwości pozyskiwania kapitału i skieruje firmy w stronę kredytów. Te z kolei, ze względu na zapowiadaną konsolidację finansów publicznych i szacowane zmniejszenie depozytów banków komercyjnych o 20 mld zł, jak i podwyżki stóp procentowych, mogą podrożeć.

[/ramka]

[ramka]

[b]Marek Juraś - szef działu analiz Unicredit CAIB?Poland[/b]

Rządowe kalkulacje, że dzięki zwiększeniu limitów inwestycyjnych popyt na akcje ze strony OFE?nie spadnie, są bardzo optymistyczne. Bazują na założeniach, że fundusze wykorzystywać będą w dalszym ciągu rekordowy limit zaangażowania w akcje, jak i prognozie, że średnia stopa zwrotu z rynku akcji sięgać będzie niewiele ponad 7 proc. rocznie – co z kolei jest konserwatywnym założeniem. Spodziewamy się raczej, że OFE kupią w ciągu kolejnych dziesięciu lat akcje za około 60 mld zł – czyli o połowę mniej, niż wynika z rządowych szacunków. Oceniamy też, że tegoroczny popyt sięgnie ok. 6 mld zł, wobec 8,7 mld zł podawanych przez rząd. Naszym zdaniem zaproponowane zmiany spowodują obniżenie strukturalnego popytu na akcje ze strony OFE o blisko połowę w porównaniu z obecnie funkcjonującym modelem. [/ramka]

[[email protected]][email protected][/mail]