Raportowanie niefinansowe. Sytuacja jest niepokojąca, ale widać poprawę

61 proc. objętych obowiązkiem raportowania przedsiębiorstw w Polsce spełnia wymogi dyrektywy CSRD, a kolejne 31 proc. deklaruje, że zrobi to w ciągu roku. Najczęściej narzekają na wysokie koszty związane z wdrażaniem nowych standardów.

Za kilka tygodni powinny zostać opublikowane propozycje Komisji Europejskiej dotyczące inicjatywy legislacyjnej Omnibus. Ma ona ujednolicić i uprościć zasady raportowania ESG, a także ograniczyć bariery administracyjne związane ze zrównoważonym rozwojem. Swoje propozycje przekazały między innymi Krajowa Izba Gospodarcza oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych. Dotyczą one zwiększenia jakości standardów raportowania oraz spójności przepisów aktów prawnych przyjętych w ostatnich latach, w tym taksonomii i dyrektywy CSRD.

Rzut oka na liczby

Dyrektywa CSRD od 2025 roku rozszerzyła obowiązek raportowania niefinansowego na firmy spełniające co najmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie powyżej 250 pracowników, przychody przekraczające 50 mln euro lub aktywa o wartości 25 mln euro.

Z corocznego międzynarodowego barometru firmy Ayming wynika jednoznacznie, że transformacja ESG w Europie nabiera tempa. Aktualnie 60 proc. badanych europejskich firm spełnia wymogi dyrektywy CSRD, a kolejne 30 proc. pracuje nad ich wdrożeniem.

Dla Polski wyniki wynoszą odpowiednio 61 proc. oraz 31 proc.

– Dane wyraźnie pokazują, jak silny wpływ na tempo zrównoważonej transformacji w biznesie ma presja regulacyjna. Odsetek przedsiębiorstw, które osiągnęły zgodność z wymogami dyrektywy, wzrósł o aż 36 pkt proc. w porównaniu z wynikiem z naszego ubiegłorocznego raportu – komentuje Piotr Frankowski, dyrektor zarządzający Ayming Polska.

Z danych zeszłorocznych wynikało, że zaledwie 25 proc. badanych firm wdrożyło standardy raportowania zgodne z wymogami CSRD. Jedną z głównych przeszkód w raportowaniu był brak spójnych wytycznych, wskazywany przez 59 proc. respondentów.

Obecnie w Polsce 69 proc. przedsiębiorstw deklaruje posiadanie strategii ESG, a 26 proc. jest w trakcie jej tworzenia. Z kolei 5 proc. przedsiębiorstw deklaruje zajęcie się tym tematem w przyszłości. W porównaniu z badaniem z poprzedniego roku, kiedy jedynie 34 proc. podmiotów miało jasno określoną strategię, obecne wyniki pokazują znaczący postęp. Ale warto odnotować, że polskie przedsiębiorstwa nadal pozostają nieco w tyle za średnią dla wszystkich badanych krajów, wynoszącą 72 proc.

Szanse i wyzwania

Transformacja w kierunku zrównoważonego biznesu przynosi długofalowe korzyści. Pozwala zwiększyć efektywność biznesu, wiarygodność, transparentność i obniżyć koszty. Ale wiąże się też z wyzwaniami. Niejasności legislacyjne to tylko jedno z nich. Dużym kłopotem – szczególnie w Polsce – pozostają pieniądze. 69 proc. firm przyznaje, że brak wystarczających środków finansowych utrudnia im realizację inicjatyw ESG. To wynik o 2 pkt proc. wyższy od średniej dla wszystkich badanych krajów. Aż 31 proc. polskich firm określa ten problem jako poważną barierę. To najwyższy wynik spośród wszystkich państw.

– Koszty transformacji ESG wciąż stanowią istotne wyzwanie dla firm, choć wyniki wskazują na znaczącą poprawę w porównaniu z ubiegłym rokiem. Wtedy aż 57 proc. przedsiębiorstw wymieniało je jako jedną z kluczowych barier. Niższy odsetek wskazań może sugerować, że firmy zaczynają lepiej radzić sobie z tym wyzwaniem, ale może też wynikać z innej przyczyny: podejścia opartego na spełnieniu wyłącznie minimum wymagań regulacyjnych – komentuje Frankowski.

W finansowaniu inicjatyw ESG firmy z Polski relatywnie rzadko sięgają po dotacje i ulgi podatkowe. Na te ostatnie wskazało jedynie 24 proc. przedsiębiorstw. To wynik o 10 pkt proc. niższy od średniej dla wszystkich badanych krajów i aż o 34 pkt proc. niższy niż we Włoszech, gdzie ta forma wsparcia cieszy się największą popularnością.