Turecki bank centralny podnosi stopy w obronie liry

Bank centralny Turcji podniósł jedną z głównych stóp procentowych na czwartkowym posiedzeniu. Jest to najnowszy ruch władz mający na celu odwrócenie spadku wartości liry. Zdaniem ekonomistów decyzja ta jest przejawem bardziej restrykcyjnej polityki pieniężnej.

Publikacja: 21.03.2025 09:16

Turecki bank centralny podnosi stopy w obronie liry

Foto: AFP

Foto: parkiet.com

Władze monetarne podniosły stopę pożyczkową overnight o dwa punkty procentowe do 46 proc., utrzymując jednocześnie główny wskaźnik repo tygodniowego na niezmienionym poziomie. Lira, która spadła o 3,2 proc. dzień wcześniej, wzrosła krótko po tej wiadomości i była notowana o 0,1 proc. niżej, do 37,9520 za dolara o 19:22.

Podwyżka stopy overnight pozwoliłaby decydentom podnieść średni koszt finansowania, jakiego udzielają pożyczkodawcom komercyjnym, i zapobiec słabszej lirze, która mogłaby wywołać inflację. Bank poinformował, że zawiesi udzielanie pożyczek po niższej stopie repo tygodniowego — która wynosi 42,5 proc. — na nieokreślony okres. Decyzje zapadły dzień po zatrzymaniu przez władze tureckie ważnego polityka opozycji, co wstrząsnęło rynkami.

– Oceniając ryzyko, jakie te wydarzenia mogą stwarzać dla perspektyw inflacji, podjęto środki w celu wsparcia rygorystycznej polityki pieniężnej – napisał bank w oświadczeniu opublikowanym na swojej stronie internetowej. – Pozycja polityki pieniężnej zostanie zaostrzona w przypadku przewidywanego znacznego i trwałego pogorszenia inflacji.

– Czwartkowa decyzja prawdopodobnie przygotuje grunt pod wstrzymanie cyklu obniżek stóp procentowych przez bank, gdy Komitet Polityki Pieniężnej zbierze się 17 kwietnia – powiedział Hande Sekerci, główny ekonomista w Is Portfoy.

Problem polega na tym, że system jest nadal zalewany nadmierną płynnością liry z powodu agresywnych zakupów walutowych dokonywanych przez bank centralny od 2023 r. Pomimo sprzedaży walut na rynku w ciągu ostatnich dwóch dni, stopy procentowe banku centralnego pozostają bezczynne. A awaryjna podwyżka stóp procentowych w rzeczywistości nie jest żadną podwyżką.

Rozpowszechnione informacje wskazują, że bank centralny sprzedał około 10 mld dolarów 19 i 20 marca, aby powstrzymać ześlizgnięcie się liry na niebezpieczne, nieznane terytorium pośród ostatnich politycznych zawirowań w kraju. Aby poradzić sobie z nadmierną płynnością liry, bank centralny uruchomił 20 marca aukcje depozytowe liry tureckiej (TRY) o wartości 600 mld TRY jednodniowych, oprócz aukcji tygodniowych, miesięcznych i dwumiesięcznych o wartości 20 mld TRY. W sumie zamierzał wchłonąć 660 mld TRY (17 mld USD) z systemu.

Bank centralny przeprowadza transakcje sterylizacyjne (w celu wchłonięcia nadmiernej płynności liry w systemie) za pośrednictwem aukcji depozytowych i odwrotnych transakcji swapowych, wraz z wymogami rezerwowymi. W tygodniowych aukcjach repo bank centralny dostarcza systemowi 5 mld TRY, a następnie absorbuje średnio 800 mld TRY za pośrednictwem aukcji depo.

Podniesienie stóp zamiast straty rezerw

Zdaniem traderów i analityków, stopy procentowe na rynku overnight mogą wzrosnąć o 350–400 punktów bazowych po tej zmianie, ponieważ bank centralny będzie finansował rynek stopami wyższymi od obecnej stopy referencyjnej wynoszącej 42,5 proc.

– To rozporządzenie zapewnia elastyczność w podnoszeniu rynkowych stóp procentowych jednodniowych, które ostatnio wynosiły 42 proc., do 46 proc. Zamiast tracić rezerwy, jest to ważny i właściwy krok, aby pokazać, że nie masz związanych rąk, podejmując tę ​​decyzję – napisał ekonomista Hakan Kara w poście na X.

– Po tej decyzji, oczekiwanie na obniżkę stóp w kwietniu prawdopodobnie zniknie – dodał Kara.

Podwyżka stóp „jest potwierdzeniem wiarygodności banku centralnego i tego, że środowe wydarzenia mają bardziej charakter polityczny niż zmiana ortodoksyjnej polityki wdrażanej od 2023 r.” – powiedział Guillaume Tresca, strateg ds. rynków wschodzących w Generali Investments.

Turecka waluta odrabia straty

Lira i akcje agresywnie wyprzedawały się w środę po tym, jak władze zatrzymały burmistrza Stambułu Ekrema Imamoglu, głównego politycznego rywala prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana. W oświadczeniu bank centralny poinformował, że utrzymał swoją stopę procentową i jednodniową stopę pożyczkową na stałym poziomie odpowiednio 42,5 proc. i 41 proc. Bank poinformował również, że wstrzyma oddzielnie tygodniowe aukcje repo.

Lira turecka umocniła się do 37,5 wobec dolara amerykańskiego po decyzji z 37,99 tuż przedtem. Waluta spadła w środę do rekordowo niskiego poziomu 42 za dolara, zanim odzyskała większość dziennych strat.

Aktywa tureckie już wykazywały oznaki stabilizacji po tym, jak w środę odnotowały największe straty na świecie, po zatrzymaniu Ekrema Imamoglu, który jest uważany za najpotężniejszego polityka opozycji, który mógłby rzucić wyzwanie prezydentowi w przyszłych wyborach.

Indeks Borsa Istanbul 100 zamknął się w czwartek na minusie 0,5 proc. Dzień wcześniej akcje spadły o 8,7 proc., co wymazało około 10 miliardów dolarów z wartości rynkowej akcji tureckich.

Względny spokój w czwartek wynikał z oczekiwań inwestorów, że polityka gospodarcza Turcji prawdopodobnie pozostanie odizolowana od obecnych zawirowań politycznych.

Turecki bank centralny obniżył swoją główną stopę procentową trzy razy od grudnia o łącznie 750 punktów bazowych, do 42,5 proc., ponieważ roczna inflacja spadła do 39 proc. W połowie 2023 r. rozpoczął agresywne zaostrzanie polityki w ramach przejścia na bardziej konwencjonalne kształtowanie polityki po latach łagodnej polityki.

Następne spotkanie banku centralnego w sprawie ustalania stóp procentowych zaplanowano na 17 kwietnia.

Wykres Dnia
Kto jest właścicielem długu rządowego Stanów Zjednoczonych?
Wykres Dnia
Giełdy strefy euro biją na głowę Wall Street
Wykres Dnia
Sprzedaż detaliczna w USA w obliczu niepewności gospodarczej
Wykres Dnia
Nastroje amerykańskich konsumentów najniżej od 2022 r.
Wykres Dnia
Indeks S&P 500 wszedł oficjalnie w strefę korekty
Wykres Dnia
Amerykańska „inflacja jaj” spowolniła do 10,4 proc, miesiąc do miesiąca
Wykres Dnia
Trump zawiesił 50-proc cła na aluminium i stal z Kanady