Rosną obawy, że program Trumpa testuje odporność gospodarki

Chociaż jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, czy wzrost ma kłopoty, „miękkie” dane z ankiet i rynki wykazują rosnące zaniepokojenie. Gwałtowny spadek prognozy Fedu z Atlanty - GDPNow - przypomina, jak szybko niepewność polityczna może wpłynąć na aktywność gospodarczą.

Foto: parkiet.com

Gospodarka amerykańska tyle razy udowodniła, że ​​pesymiści się mylą, że kusząca jest myśl, że nic nie jest w stanie tego powstrzymać. Błyskawiczny atak polityczny prezydenta Trumpa przeprowadzany w pierwszym miesiącu wystawia tę odporność na próbę - pisze The Wall Street Journal.

Jest zdecydowanie za wcześnie, aby stwierdzić, czy tworzą się pęknięcia w całej gospodarce, która w czwartym kwartale rosła w zdrowym tempie 2,3 proc. w skali roku. Stopa bezrobocia spadła w styczniu do 4 proc., czyli najniższego poziomu w historii.

Jednak wydatki konsumenckie, które stanowią ponad dwie trzecie popytu, spadły w styczniu o 0,2 proc., jak podał w piątek Departament Handlu, zamiast rosnąć zgodnie z oczekiwaniami ekonomistów. Był to największy miesięczny spadek od czterech lat.

Tymczasem indeks zaufania konsumentów Conference Board odnotował w lutym największy miesięczny spadek od 2021 r., a oczekiwania konsumentów dotyczące inflacji wzrosły. Indeks niepewności światowej polityki gospodarczej oparty na artykułach prasowych przekroczył swój rekord z ery pandemii.

Indeks S&P 500, który od dnia wyborów do 19 lutego wzrósł o ponad 6 proc., od tego czasu spadł o 3,1 proc.. Rentowność 10-letnich bonów skarbowych spadła z 4,79 proc. w dniu 14 stycznia do 4,23 proc. w piątek. Obecnie jest ona poniżej oprocentowania trzymiesięcznych bonów skarbowych. Rentowność obligacji odzwierciedla oczekiwania dotyczące wzrostu gospodarczego i działań Rezerwy Federalnej w zakresie stóp procentowych. Kiedy spadną one poniżej stóp krótkoterminowych, co stanowi konfigurację zwaną „odwróconą krzywą dochodowości”, zwykle zapowiada to łagodniejszy wzrost.

„Twarde” dane wskazują na dobrą koniunkturę gospodarczą

Ekonomiści nazywają badania zaufania i wskaźniki finansowe danymi „miękkimi”. Charakteryzują się one notoryczną zmiennością, wpływem wiadomości i często są słabymi prognostykami rzeczywistej aktywności gospodarczej.

Większość „twardych” danych – dotyczących dochodów, rynku pracy i produkcji – generalnie wskazuje na dobrą koniunkturę gospodarczą. Spadek wydatków konsumenckich w styczniu mógł być częściowo spowodowany zimną pogodą na południu i pożarami w Los Angeles. Co więcej, Trump może nie spełnić wszystkich swoich gróźb celnych.

– Podejrzewamy, że szczekanie i ugryzienie będą oddzielone pewną odległością – powiedział Carl Tannenbaum, główny ekonomista Northern Trust. Tymczasem Kongres wydaje się gotowy zwiększyć deficyt budżetowy, co pobudziłoby wzrost gospodarczy. – Z pewnością obserwujemy wpływ wybranych cięć kosztów rządowych na konsumpcję, ale oczekujemy, że solidne wyniki na rynku pracy będą nadal wspierać wydatki gospodarstw domowych – stwierdził.

Jedna z oznak złagodzenia twardych danych: tygodniowa liczba wniosków o początkowe zasiłki dla bezrobotnych wzrosła w zeszłym tygodniu do 242 000 z 220 000. Choć nie jest to nawet najwyższy wynik w ciągu ostatnich sześciu miesięcy, roszczenia w Waszyngtonie były mniej więcej czterokrotnie wyższe niż o tej porze w zeszłym roku, co prawdopodobnie świadczy o zwolnieniach pracowników rządowych przez Trumpa i zaciskaniu pasa przez wykonawców.

Prognozy wskazują nawet na spadek wzrostu gospodarczego

Gwałtowne tempo zmian w polityce Trumpa generuje niepewność polityczną, która sama w sobie może mieć wpływ na przedsiębiorstwa i wydatki gospodarstw domowych.

– Wszyscy tu siedzimy, próbując przefiltrować szum do rzeczywistości gospodarczej – powiedziała główna ekonomistka KPMG Diane Swonk. – Ale sam hałas ma swoje konsekwencje ekonomiczne – dodała. Swonk widzi rosnące szanse na recesję pod koniec tego roku, częściowo ze względu na kolejność realizacji programu Trumpa.

Elementy, które okazały się najszybsze do wprowadzenia w życie – podniesienie ceł, ograniczenie imigracji, zmniejszenie liczby pracowników federalnych i umów – wszystkie zazwyczaj hamują krótkoterminowy wzrost. Obniżki podatków, o które zabiegają on i Republikanie w Kongresie, mogą wejść w życie dopiero w przyszłym roku. 

– Nie odnotowano żadnego postępu w zakresie „pozytywów” wzrostu gospodarczego, czyli obniżek podatków i deregulacji – powiedział James Knightley, główny ekonomista ING Financial Markets. – Zamiast tego administracja skupiła się na politykach, które przynoszą „negatywy” – stwierdził.

Pogorszenie się miękkich danych może częściowo być odwróceniem powyborczego szczytu. Goldman Sachs pozostawił swoje szacunkowe prawdopodobieństwo recesji w ciągu najbliższych 12 miesięcy na poziomie 15 proc., powiedział główny ekonomista Jan Hatzius.

Istnieje również pewien dysonans pomiędzy badaniami. Conference Board stwierdziła, że ​​dyrektorzy naczelni ankietowani między końcem stycznia a początkiem lutego wyrazili najwyższe zaufanie od trzech lat, natomiast S&P Global stwierdziła, że ​​menedżerowie ds. zakupów ankietowani w połowie lutego wyrazili znacznie mniejszy optymizm co do nadchodzącego roku.

Wydaje się jednak, że groźby celne Trumpa również zwiększają oczekiwania inflacyjne konsumentów. Zjawisko to jest trudniejsze do odrzucenia, gdyż pojawiało się w wielu badaniach przez kolejne miesiące.

Rosnące oczekiwania inflacyjne stanowią potencjalny problem, ponieważ ekonomiści uważają, że mogą stać się samospełniające i sprawić, że Rezerwa Federalna będzie wahała się przed obniżeniem stóp procentowych, nawet jeśli dynamika gospodarcza osłabnie.

Tymczasem Model Banku Rezerw Federalnych w Atlancie, który na bieżąco aktualizuje szacowany wzrost o nowe dane, obniżył prognozowany wzrost w bieżącym kwartale do skurczenia się o 1,5 proc. w porównaniu ze wzrostem na poziomie 2,3 proc. W piątek ekonomiści z Piper Sandler obniżyli swoją prognozę PKB za pierwszy kwartał do 2 proc. rocznego spadku, a nie 2 proc. wzrostu.