Czy audyt złota z Fort Knox może przynieść dużą niespodziankę?

Od lat krążą teorie spiskowe mówiące, że kruszec z jednego z głównych amerykańskich skarbców został potajemnie wyprzedany. Dostępu do pomieszczeń ze złotem nie mogą się doprosić nawet ustawodawcy. Teraz chcą im się przyjrzeć prezydent Trump i Elon Musk.

Publikacja: 01.03.2025 10:04

Stany Zjednoczone dysponują największymi rezerwami złota na świecie, które oficjalnie wyceniają jedn

Stany Zjednoczone dysponują największymi rezerwami złota na świecie, które oficjalnie wyceniają jednak na zaledwie… 11 mld USD.

Foto: Fot. AdobeStock

„Byłoby wspaniale, gdyby @elonmusk mógł zerknąć do Fortu Knox, by upewnić się, czy 4580 ton amerykańskiego złota wciąż tam jest. Ostatnim razem ktoś na nie patrzył ponad 50 lat temu, w 1974 r.” – takiego tweeta zamieszczono 15 lutego 2025 r. na profilu popularnego serwisu Zerohedge. Szybko zainteresował się nim Musk, odpowiadając: „Oczywiście, a nie jest to sprawdzane przynajmniej raz do roku?”. „Nie. Zróbmy to” – włączył się do dyskusji republikański senator Rand Paul, znany z libertariańskich poglądów. Kilka dni później, podczas rozmowy z dziennikarzami na pokładzie Air Force One, odniósł się do tej sprawy prezydent USA Donald Trump. – Wybierzemy się do Fort Knox, by sprawdzić, czy złoto wciąż tam jest. Jeśli złota nie będzie, będziemy bardzo rozczarowani – powiedział Trump.

Czytaj więcej

Nerwowa atmosfera w Białym Domu udziela się rynkom. Uderzenie w złotego

Skąd jednak przekonanie, że złota może tam nie być? No cóż, od lat krążą teorie spiskowe mówiące, że amerykańskie zasoby kruszcu w Fort Knox zostały rozkradzione i prawdopodobnie zastąpione sztabkami wolframu pomalowanymi na złoty kolor. Scott Bessent, sekretarz skarbu USA, podczas wywiadu dla Bloomberg TV próbował obrócić sprawę w żart. – Całe złoto tam jest i każdy senator będzie tam mile widziany, by je zobaczyć na miejscu – stwierdził. W jego słowa nie uwierzył jednak republikański senator Mike Lee. Bo sam próbował wcześniej uzyskać zgodę na obejrzenie rezerw złota w Fort Knox. W swoim tweecie napisał, że za każdym razem odmawiano mu wejścia na teren fortu, gdyż jest on bazą wojskową. Lee przypominał wówczas, że jako senator wielokrotnie odwiedzał różne bazy wojskowe. W Fort Knox opowiedziano mu: „I tak nie możesz wejść, bo po prostu nie możesz”. Czy coś (lub raczej brak czegoś) jest więc ukrywane w Fort Knox, czy tylko wojskowi biurokraci robią ustawodawcom problemy z czystej złośliwości?

Pieczęć w skarbcu

W rękach Departamentu Skarbu USA znajdują się rezerwy złota wynoszące 8133,5 tony. 418 ton z tego zasobu jest przechowywanych przez nowojorski oddział Rezerwy Federalnej, a pozostała część przez państwową mennicę, z czego 4583 tony złożono w Fort Knox, 1364 tony w skarbcu w Denver, a 1682 tony w West Point. Spośród tych miejsc jedynie Fort Knox przyciąga teorie spiskowe, być może dlatego, że jest najbardziej obecny w popkulturze. Plan kradzieży złota z tego skarbca był ważną częścią choćby scenariusza „Goldfingera”, czyli nakręconego w 1964 r. trzeciego z serii filmów o Jamesie Bondzie.

W 1974 r. w jednym z nowojorskich czasopism ukazał się artykuł mówiący o tym, że rodzina Rockefellerów namówiła Departament Skarbu do cichej wyprzedaży, po zaniżonych cenach, rezerw złota z Fort Knox. Źródło tej historii – Louise Auchincloss Boyer, długoletnia sekretarka Nelsona Rockefellera – miała wypaść z okna i zginąć trzy dni po publikacji tej historii. Teoria spiskowa zaczęła zdobywać popularność, więc Departament Skarbu postanowił uspokoić opinię publiczną. 23 września 1974 r. zaprosił dziennikarzy do Fort Knox i pokazał im jeden z 15 skarbców. Był on zapełniony sztabkami złota. Nie sprawdzono wówczas numerów seryjnych tych sztabek, nie zbadano próby tego złota i nie otwarto pozostałych 15 skarbców. Zdołano za to uspokoić znaczną część opinii publicznej. Sprawą audytu złota z Fort Knox pasjonowali się w nadchodzących dekadach jedynie maniacy teorii spiskowych.

Czytaj więcej

Lojaliści miliardera oraz „młodzi geniusze” lubiący trollować

– 100 proc. rezerw złota należących do rządu USA, które powierzono mennicy, zostało zinwentaryzowanych i poddanych audytowi – zapewniał w 2011 r. podczas przesłuchania w Kongresie Eric Thorson, ówczesny inspektor generalny Departamentu Skarbu. Stwierdził on, że w latach 1975–1986 wspólne, coroczne audyty rezerw złota były prowadzone przez Departament Skarbu, mennicę i nowojorski oddział Rezerwy Federalnej. Każdy kończył się zapieczętowaniem skarbców. W latach 1993–2008 audyty przeprowadzało natomiast biuro inspektora generalnego Departamentu Skarbu, Komitet ds. Audytu Złota i Biuro Odpowiedzialności Rządowej (GAO). Audyty te budzą jednak kontrowersje. W 2015 r. holenderski analityk i zarazem bloger finansowy Koos Jansen odkrył, że siedem raportów z audytów przeprowadzanych w latach 70. i 80. zniknęło z amerykańskich archiwów narodowych. Może więc rzeczywiście przydałby się nowy audyt, by pokazać, że wszystko jest w porządku z amerykańskim złotem?

Tajemnica wyceny Fortu Knox

Nawet większą tajemnicą od audytów Fortu Knox jest to, dlaczego Departament Skarbu USA wycenia swoje rezerwy złota po kursie z połowy lat 70., wynoszącym zaledwie 42,22 USD za uncję. Oparta na tych notowaniach wartość księgowa amerykańskich rezerw kruszcu wynosi zaledwie 11 mld USD. Gdyby została oparta na aktualnej rynkowej wartości złota (sięgającej w końcówce lutego prawie 3 tys. USD za uncję), wynosiłaby około 750 mld USD. Całe rezerwy międzynarodowe USA przekraczałyby 980 mld USD, co plasowałoby Stany Zjednoczone na 3. miejscu na świecie, między Japonią a Szwajcarią. A tak są dopiero na 15., między Francją a Tajlandią i o zaledwie trzy miejsca przed Polską…

Gospodarka światowa
Nerwowa atmosfera w Białym Domu udziela się rynkom. Uderzenie w złotego
Materiał Promocyjny
Polski czy zagraniczny? Jaki rachunek maklerski wybrać?
Gospodarka światowa
Globalny dług z nowym rekordem
Gospodarka światowa
Więcej fuzji i przejęć w Europie Środkowo-Wschodniej, ale o niższej wartości
Gospodarka światowa
Na Wall Street straty lewarowanych funduszy ETF sięgają 40 proc.
Gospodarka światowa
Umowa USA z Ukrainą na tle narastającego chaosu
Gospodarka światowa
Nvidia: wyniki lepsze od oczekiwań