Nieprawidłowości kosztowały Orlen miliardy złotych

Firmy należące do grupy złożyły już 16 zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstw, w tym przez byłego prezesa, członków zarządu i menedżerów wyższego szczebla. To następstwo licznych kontroli audytów przeprowadzanych od kwietnia 2024 r.

Orlen przeprowadził już 118 kontroli i audytów dotyczących działań podejmowanych w grupie od stycznia 2016 r. do lutego 2024 r., a więc w okresie funkcjonowania poprzedniego kierownictwa koncernu. Prowadzone kontrolne obejmują zarówno audyty śledcze realizowane przez wyspecjalizowanych partnerów zewnętrznych, jak i audyty i kontrole wewnętrzne. Firmy audytorskie i kancelarie prawne wykonały ich 15, a pozostałą część pracownicy koncernu. Większość, bo łącznie 64 kontrole już się zakończyły. Ze względu na wciąż ujawniane nieprawidłowości planowane są kolejne czynności sprawdzające.

Miliardowa strata Orlenu związana z przejęciem Ruchu

Dotychczas Orlen i należące do niego firmy złożyły 16 zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa, w tym przez byłego prezesa, członków zarządu i menedżerów wyższego szczebla. Ponadto koncern uczestniczy w licznych innych postępowaniach, przekazując śledczym ustalenia audytów i kontroli. „Dzieje się tak m.in. w sprawach, które zostały w przeszłości zakończone, a obecnie prokuratura wznowiła ich badanie. Jedną z takich spraw jest kwestia zagranicznej darowizny środków ochrony osobistej w trakcie pandemii Covid-19” - informuje w komunikacie prasowym Orlen.

Giełdowa spółka przedstawiła też ustalenia na temat kilku nowoodkrytych nieprawidłowości. Chodzi m.in. o brak biznesowego uzasadnienia transakcji i narażanie Orlenu na stratę niemal miliarda złotych w związku z przejęciem udziałów w Ruchu. Zatrudnieni audytorzy wskazali, że najpierw zapadła decyzja o zakupie tej firmy, a dopiero później zamawiano analizy i opinie, które miały ją uzasadnić. Co gorsza, przyjęty program restrukturyzacji Ruchu miał być od początku nierealny, o czym już wówczas alarmowali Orlen zewnętrzni doradcy. „Skutkiem tego była konieczność rosnącego zaangażowania kapitałowego koncernu w nierentowną spółkę. Łączna kwota sięgnęła niemal 950 mln zł i zdaniem audytorów jest trudna do odzyskania” - twierdzi Orlen. Dodaje, że w związku z tym, w ostatnich dniach zostało skierowane do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez dwoje byłych członków zarządu, w tym byłego prezesa Daniela Obajtka.

Liczne oskarżenia pod adresem byłego prezesa Orlenu

Kolejna sprawa dotyczy częstego naruszania wewnętrznych procedur w celu wspierania firm i instytucji związanych z rodzinną miejscowością byłego prezesa Orlenu i nim samym lub jego znajomymi. Jako przykład podano umowę na dostawę parówek do hot dogów z firmą W. „W toku weryfikacji ujawniono, że została ona dopisana do listy przedsiębiorstw biorących udział w postępowaniu zakupowym, mimo że nie przeszła wymaganej dla takich postępowań procedury badania rynku. Równie nieuzasadniony był wybór tej firmy w niestandardowej procedurze zamkniętej” - informuje Orlen. Ponadto kontrola wykazała pośrednie związki firmy W. z Obajtkiem. Co więcej sam prezes firmy W. w rozmowach z pracownikami koncernu miał regularnie powoływać się na rozmowy z Obajtkiem i byłym członkiem zarządu Michałem Rogiem. Również w tej sprawie w ostatnich dniach trafiło do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.

Dwie inne kontrole potwierdziły nieprawidłowości w finansowaniu akademii piłkarskiej i klubu sportowego związanego z właścicielem firmy Profbud, od której Obajtek kupił mieszkanie na warszawskim osiedlu Awangarda za cenę zauważalnie niższą od obserwowanych wówczas cen rynkowych. Orlen w czasie prezesury Obajtka przekazał obu instytucjom ponad 2,25 mln zł. Koncern już przekazał śledczym ustalenia audytów w tej sprawie.

Wkrótce do prokuratury może z kolei trafić sprawa dotycząca stosowanych przez wydawcę prasy, firmę Polska Press, praktyk z okresu kampanii wyborczej 2023 r. „Wówczas to zarząd Polska Press stworzył mechanizm blokowania ogłoszeń wyborczych celem promowania przedstawicieli tylko jednej ze stron sceny politycznej” - twierdzi Orlen.

Według koncernu błędne posunięcia biznesowe poprzedniego zarządu i decyzje podejmowane w okolicznościach budzących poważne wątpliwości obciążają do dziś jego wyniki finansowe. Straty wynikające z nietrafionych inwestycji i podejrzanych transakcji liczy już w dziesiątkach miliardów złotych. Na tym nie koniec. Orlen zapowiada, że w najbliższych tygodniach będą składane do prokuratury kolejne zawiadomienia.