Wyzwań nadal przybywa

Ten rok miał być dla branży audytorskiej stosunkowo spokojny. Już wiadomo, że będzie inaczej. Koronawirus diametralnie zmienia biznesową rzeczywistość.

Publikacja: 09.04.2020 05:00

Biegli rewidenci muszą szykować się na kolejny trudny rok.

Biegli rewidenci muszą szykować się na kolejny trudny rok.

Foto: Adobestock

Z zawodu w ciągu roku odeszło 720 osób, a przybyło zaledwie 150 – podaje Polska Izba Biegłych Rewidentów. Coraz mniejsza liczba firm działających w branży audytorskiej oraz systematyczny spadek zainteresowania zawodem to tylko niektóre z efektów trudnej sytuacji, z jaką w ostatnich latach muszą się mierzyć biegli rewidenci w Polsce. Najpierw narzekali na niskie ceny usług i wyniszczającą walkę cenową. Potem przyszedł czas na rewolucyjne zmiany w przepisach, które mocno zmieniły ramy legislacyjne audytu (więcej poniżej). Już wiadomo, że 2020 też nie będzie łatwym rokiem. Wręcz przeciwnie.

– Aktualna sytuacja na rynku audytorskim jest ściśle powiązana z sytuacją na świecie oraz w kraju, wynikającą z pandemii koronawirusa SARS-CoV-2. Audytorzy mierzą się z nowymi dodatkowymi wyzwaniami w zakresie oceny kontynuacji działalności i kondycji badanych firm i w konsekwencji wpływu rezultatów epidemii koronawirusa na sprawozdania finansowe – komentuje Adrian Karaś, partner zarządzający w dziale audit & assurance Deloitte.

Wyzwania w krótkim i długim terminie

Terminowe i prawidłowe badanie sprawozdań finansowych za 2019 rok jest rzeczywiście nie lada wyzwaniem.

– Wymaga elastyczności, szybkości w podejmowaniu decyzji i dostosowania narzędzi i działań w przypadku stron umów o badanie. Firmy audytorskie muszą też myśleć o minimalizacji ryzyka (zwłaszcza kredytowego i płynności) oraz o jak najbezpieczniejszym przeprowadzeniu swojej działalności przez okres zawirowań na rynku. Zarówno w krótkim terminie – bezpośredniego trwania pandemii – jak i długoterminowo, czyli w okresie występowania skutków gospodarczych – podkreśla Katarzyna Szaruga, partner w firmie UHY ECA.

Dodaje, że nowością, a także niewiadomą dla audytorów w 2020 r. są też oczekiwania, plany i wytyczne współpracy w zakresie przeprowadzania kontroli przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego, czyli nowy organu nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami oraz firmami audytorskimi.

Znacznie szerszy, bardziej pracochłonny i wymagający dostosowania w firmach audytorskich jest też zakres informacji przekazywanych nadzorcy.

– Kolejnym wyzwaniem jest przygotowywanie się do audytów przeprowadzanych za 2020 r., gdzie skonsolidowane roczne sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych, dopuszczonych do obrotu na rynkach regulowanych Unii Europejskiej, muszą być sporządzane w postaci elektronicznej w formacie XBRL – podsumowuje Szaruga.

Walka o pracowników

Z kolei Izabela Kuśmierz-Latała, prezes firmy Crowe w Polsce, podkreśla, że obecnie wyzwaniem pozostaje utrzymanie właściwej rentowności, co wymusza na audytorach poszukiwanie nowych sposobów realizacji badań przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii. – Odpowiednia kombinacja takich narzędzi pozwala na właściwą alokację talentów – uważa przedstawicielka Crowe.

Na kwestie pracownicze uwagę zwraca też Monika Kaczorek, partner i wiceprezes firmy Mazars Audyt. – Pozyskiwanie i utrzymanie pracowników jest wyzwaniem. Branża od kilku lat traci atrakcyjność ze względu na coraz wyższe wymogi dokumentacyjne i proceduralne oraz zwiększanie kar i sankcji. Czynniki te w istotny sposób zwiększają koszty firm audytorskich, a na dziś nie wiadomo, czy zwiększyły one jakość sprawozdawczości finansowej – podkreśla Kaczorek.

Jak obecnie kształtuje się zatrudnienie w firmach audytorskich, które wzięły udział w rankingu „Rzeczpospolitej"? W sumie w pozycji „zatrudnieni przy audycie" (bez administracji) mamy ponad 4,6 tys. osób – czyli więcej niż rok wcześniej (4,4 tys.). Widać wzrost zatrudnienia m.in. w wielkiej czwórce. Według danych z tegorocznej edycji firmy te zatrudniają w sumie w działach audytu nieco ponad 2,8 tys. osób. To więcej niż rok wcześniej, ale zwyżka nie jest imponująca – w ubiegłorocznym rankingu na cztery największe firmy przypadało 2,7 tys. pracowników, a rok wcześniej niespełna 2,5 tys.

Zdecydowanie większe liczby otrzymamy, jeśli policzymy liczbę zatrudnionych ogółem. Na wszystkie ankietowane firmy przypada łącznie ponad 13 tys. osób. To o 8 proc. więcej niż rok wcześniej. Liderem w tym zestawieniu jest grupa Deloitte, która na koniec 2019 r. dawała pracę w sumie niemal 3 tys. osób.

Firmy
Dzięki skupowi akcje Libetu mocno zyskały na wartości
Firmy
Akcje Rainbow Tours na celowniku kupujących
Firmy
Duży ruch w fuzjach i przejęciach. Ale jeszcze nie w Polsce
Firmy
Libet będzie skupował akcje własne
Firmy
Europa się zbroi, a spółki korzystają
Firmy
Transformacja cyfrowa przyspiesza. Firmy nie nadążają z tempem zmian