Fuzja Orlenu z Lotosem. Rusza śledztwo

Prokuratura wszczęła śledztwo w sprawie nadużyć, dokonanych przez członków zarządu i innych pracowników Orlenu oraz funkcjonariuszy publicznych, do jakich miało dojść przy fuzji Orlenu z Lotosem.

Prokuratura Okręgowa w Płocku wszczęła śledztwo w sprawie nadużycia udzielonych uprawnień, jak również niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu Orlenu oraz przez inne osoby obowiązane do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą spółki w latach 2018-2022. Chodzi o przygotowanie, prowadzenie negocjacji, ustalanie warunków oraz podpisywanie umów związanych z połączeniem Orlenu z Lotosem, a następnie umów dotyczących zbycia po rażąco niskiej cenie udziałów w firmach wchodzących w skład Lotosu. W szczególności jest mowa o sprzedaży 30 proc. udziałów w Rafinerii Gdańskiej na rzecz saudyjskiego Saudi Aramco. W ten sposób miało dojść do wyrządzenia Orlenowi szkody majątkowej w wielkich rozmiarach, w bliżej nieokreślonej kwocie, nie mniejszej jednak niż 4 mld zł.

Prokuratura wszczęła też śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień oraz niedopełnienia obowiązków służbowych w latach 2020-2022 przez funkcjonariuszy publicznych w związku z nieodpowiednim sprawowaniem nadzoru nad fuzją Orlenu z Lotosem. W tym przypadku, w szczególności wymienia się prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nieprawidłowości miały polegać na niewłaściwym zastosowaniu przepisów ustawy o kontroli niektórych inwestycji i wydaniu decyzji zezwalającej na zbycie przez Orlen 30 proc. udziałów w Rafinerii Gdańskiej na rzecz Saudi Aramco bez uprzedniego zasięgnięcia rekomendacji lub opinii Komitetu Konsultacyjnego przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W efekcie działano na szkodę interesu publicznego. Śledztwo zostało wszczęte na wniosek Agnieszki Pomaski, posłanki Koalicji Obywatelskiej.

Kilka dni temu premier Donald Tusk zapowiedział, że już niedługo opinia publiczna pozna szokujące aspekty działania niektórych przedstawicieli rządu i szefostwa Orlenu. Chodziło m.in. o fuzję płockiego koncernu z Lotosem oraz sprawy związane z inwestycjami i obszarem energetyki. Wcześniej Business Insider Polska podał, powołując się na raport NIK, że Orlen w następstwie fuzji z Lotosem sprzedał majątek za kwotę wynoszącą co najmniej 5 mld zł mniej, niż faktyczna jego wartość. Szczególnie mało miał uzyskać ze sprzedaży udziałów w Rafinerii Gdańskiej. Z kolei z ustaleń TVN24 wynikało, że Aramco miało zapłacić za wszystkie aktywa nabywane od Orlenu o 7,2 mld zł mniej, niż były warte. NIK raport dotyczący fuzji Orlenu z Lotosem chce opublikować 5 lutego. Nie zawiera on materiału dowodowego pozyskanego z płockiej spółki, gdyż ta uniemożliwiła przeprowadzenie jej kontroli. Pozyskano go głównie od instytucji państwowych.

Pod koniec 2022 r. Orlen podpisał z Saudi Aramco umowę sprzedaży 30 proc. udziałów w Rafinerii Gdańskiej za 1,15 mld zł. Na rzecz Saudyjczyków, zbyto też - za około 1 mld zł - 100 proc. udziałów w Lotos SPV 1 (obecnie Aramco Fuels Poland), do którego wniesiono działalność obejmującą hurtową sprzedaż paliw. Ponadto, za nie podaną kwotę, sprzedano 50 proc. udziałów w Lotos-Air BP Polska (dziś Air BP Aramco Poland), podmiocie handlującym paliwem lotniczym.

Obecne władze Orlenu już od kilku lat konsekwentnie bronią fuzji z Lotosem i wszelkich działań podejmowanych w jej ramach. „Jak już wielokrotnie informowaliśmy, wycena i sprzedaż aktywów Lotosu odbyła się na rynkowych warunkach. Wyceny zostały przygotowane przez niezależnych zewnętrznych doradców” - powtarzał kilka razy zespół prasowy Orlenu. Dodawał, że cały proces został przeprowadzony z poszanowaniem przepisów prawa, a zgodę na transakcję wydała KE. Ponadto wyceny zostały zaakceptowane przez biegłych rewidentów i akcjonariuszy Lotosu i Orlenu.