Inflacja bazowa lekko w dół. Są nowe dane NBP

Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła w maju 2024 r. 3,8 proc. w ujęciu rocznym – poinformował w poniedziałek Narodowy Bank Polski.

Publikacja: 17.06.2024 14:12

Inflacja bazowa lekko w dół. Są nowe dane NBP

Foto: Adobe Stock

Narodowy Bank Polski co miesiąc wylicza cztery wskaźniki inflacji bazowej, co pomaga zrozumieć charakter inflacji w Polsce. Wskaźnik inflacji konsumenckiej (CPI) pokazuje średnią zmianę cen całego, dużego koszyka dóbr kupowanych przez konsumentów. Przy wyliczaniu wskaźników inflacji bazowej analizie są poddawane zmiany cen w różnych segmentach tego koszyka. To pozwala lepiej identyfikować źródła inflacji i trafniej prognozować jej przyszłe tendencje. Pozwala też określić, w jakim stopniu inflacja jest trwała, a w jakim jest kształtowana np. przez krótkotrwałe zmiany cen wywołane nieprzewidywalnymi czynnikami.

Najczęściej używanym przez analityków wskaźnikiem jest wskaźnik inflacji po wyłączeniu cen żywności i energii. Pokazuje on tendencje cen tych dóbr i usług, na które polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny ma relatywnie duży wpływ. Ceny energii (w tym paliw) są bowiem ustalane nie na rynku krajowym, lecz na rynkach światowych, czasem również pod wpływem spekulacji. Ceny żywności w dużej mierze zależą m.in. od pogody i bieżącej sytuacji na krajowym i światowym rynku rolnym.

Tak hamowała inflacja bazowa. Czy na tym koniec?

W poniedziałek NBP podał, że w maju, w relacji rok do roku, inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła 3,8 proc., wobec 4,1 proc. miesiąc wcześniej.

Inflacja po wyłączeniu cen administrowanych (podlegających kontroli państwa) wyniosła 2,4 proc., wobec 2,3 proc. miesiąc wcześniej. Inflacja po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych wyniosła 3,1 proc., wobec 3,5 proc. miesiąc wcześniej, natomiast tzw. 15-proc. średnia obcięta, która eliminuje wpływ 15 proc. koszyka cen o najmniejszej i największej dynamice, wyniosła 3,0 proc., wobec 3,0 proc. miesiąc wcześniej.

Ekonomiści spodziewają się, że inflacja bazowa po okresie spadków ruszy w górę. - Oczekujemy średniej dynamiki inflacji bazowej na poziomie 0,3 proc. m/m i 4 proc. do końca przyszłego roku – komentują analitycy Santander Bank Polska.

- Inflacja bazowa w maju wyhamowała z 4,1 do 3,8 proc. r/r. Ceny z wyłączeniem energii i żywności poprzednio wolniej rosły niemal trzy lata temu. Wskaźnik nieprzerwanie obniża się od minięcia w marcu ub.r. szczytu na poziomie 12,3 proc. r/r. Skok cen bazowych wyniósł zaledwie 0,1 proc. m/m i był najsłabszy od listopada 2023 r. - zauważa Bartosz Sawicki, analityk rynków finansowych w Cinkciarz.pl. - Wszystko wskazuje jednak, że lada moment inflacja bazowa może nieznacznie odbić. W drugiej części roku powinna przyspieszać w kierunku 4,5 proc. r/r. Dołoży to istotną cegiełkę do wywindowania dynamiki CPI powyżej 5 proc. r/r. Inflacja konsumencka do spadków powróci dopiero za około rok – dodaje.

Inflacja konsumencka już w górę

Ekonomiści spodziewają się, że inflacja bazowa po okresie spadków ruszy w górę. Tak jak inflacja konsumencka (CPI). W zeszłym tygodniu Główny Urząd Statystyczny potwierdził swoje wcześniejsze szacunki, że w maju ceny towarów i usług konsumpcyjnych były o 2,5 proc. wyższe niż rok wcześniej. Dołek inflacji przypadł na marzec, kiedy ceny towarów i usług były o 2 proc. wyższe niż rok wcześniej.

Z zaprezentowanego w zeszłym tygodniu w czasie Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie konsensu makroekonomicznego (czyli średniej z ankiety przeprowadzonej wśród 44 ekonomistów) wynika, że średnioroczna inflacja, która w 2023 r. wzrosła o 11,4 proc. r/r, w 2024 r. spowolni do 4 proc. r/r, jednak w 2025 r. odbije do 4,5 proc. i dopiero w 2026 r., osiągając średnioroczną wartość 3,2 proc., znajdzie się poniżej górnej granicy pasma odchyleń od celu RPP.

Ankietowani ekonomiści oceniają, że uporczywość inflacji oznaczać będzie konieczność utrzymywania jeszcze przez dłuższy czas wysokich stóp procentowych.

Gospodarka krajowa
Trudny czerwiec w polskim przemyśle
Materiał Promocyjny
Pierwszy bank z 7,2% na koncie oszczędnościowym do 100 tys. złotych
Gospodarka krajowa
Inflacja w Polsce. GUS podał najnowsze dane
Gospodarka krajowa
S&P Global Ratings podwyższył prognozę wzrostu PKB Polski
Gospodarka krajowa
GUS o nowych zamówieniach w przemyśle w maju
Gospodarka krajowa
Jak bolesne dla Polaków może być wychodzenie z nadmiernego deficytu
Gospodarka krajowa
Gigantyczna dziura w NFZ. Wzrosną obciążenia czy dług?